Θεσσαλονίκη

Πόλη και πρόσφυγες

Συγκρότηση ενότητας: Δέσποινα Κακατσάκη

Ο πρόσφυγας ως ενεργός πολίτης Η επαγγελματική αποκατάσταση

Η ενσωμάτωση των προσφύγων στην ελληνική κοινωνία συνδέεται άμεσα με την επαγγελματική τους αποκατάσταση αλλά και με την οικονομική και κοινωνική εξέλιξη της Ελλάδας μετά το 1ο μισό του 20ού αιώνα. Σύμφωνα με τις μελέτες, οι πρόσφυγες στη Θεσσαλονίκη απασχολήθηκαν τα πρώτα χρόνια κυρίως στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα της οικονομίας : τη γεωργία, την κτηνοτροφία, την αλιεία και τα εργοστάσια. Οι παραθαλάσσιοι οικισμοί της Καλαμαριάς γέμισαν καΐκια, τράτες και γρι-γρι. Εξίσου πολλοί πρόσφυγες απορροφήθηκαν ως εργάτες σε εργοστάσια και βιοτεχνίες, σε υφαντουργεία, βαφεία, κεραμοποιεία, καπνεργοστάσια, καπναποθήκες αλλά και ως υπάλληλοι σε μικρά ή μεγαλύτερα καταστήματα. Οι προσφυγικές γειτονιές γέμισαν φούρνους και παντοπωλεία, χασάπικα, ψιλικατζίδικα και τσαγκάρικα, περίπτερα και φαρμακεία. Άλλοι πρόσφυγες έγιναν τεχνίτες, οικοδόμοι, υδραυλικοί και μαραγκοί, ενώ αρκετοί δούλευαν ως πλανόδιοι. Μετά τη δεκαετία του ’60 η γεωργία και η κτηνοτροφία άρχισαν να παρακμάζουν• τη θέση τους πήρε η ανάπτυξη του τριτογενούς τομέα της οικονομίας και έτσι οι νεότεροι πρόσφυγες άρχισαν να εργάζονται στη παροχή υπηρεσιών. Έγιναν δημόσιοι υπάλληλοι ή επιστήμονες. Η σύγχρονη Ελλάδα, η σύγχρονη Θεσσαλονίκη βασίστηκε στις γνώσεις τους, όπως αμέσως πριν στα χέρια τους. Αντίστοιχα, η Θεσσαλονίκη του 21ου αιώνα έχει βασιστεί σε ένα βαθμό στα χέρια των σημερινών προσφύγων και των οικονομικών μεταναστών, οι οποίοι απασχολούνται κατά βάση σε χειρωνακτικές εργασίες, συχνά ανθυγιεινές και σχεδόν πάντα κακοπληρωμένες και ανασφάλιστες. Κι όπως οι παλιοί πρόσφυγες, έτσι κι αυτοί ανοίγουν συχνά τα δικά τους μαγαζάκια ή γίνονται εργάτες γης και εργάτες δρόμων, ενώ οι περισσότεροι έχουν πανεπιστημιακά διπλώματα.

Μετάβαση στο σημείο: Ο πρόσφυγας ως ενεργός πολίτης