Προηγούμενο   Επόμενο
Τέλος 
στη λογοτεχνία

1703

Σαρλ Περό

  • Πορτρέτο του Σαρλ Περώ πλαισιωμένο από εικονογραφήσεις από τα πραμύθια του σε γκραβούρα από έκδοση του 19ου αιώνα
  • Πορτρέτο του Σαρλ Περώ

Θάνατος του Σαρλ Περό, που έγινε διάσημος με τα παραμύθια του. Ο Σαρλ Περώ (1628–1703) ήταν Γάλλος λαογράφος και συγγραφέας, μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας, πρωταγωνιστής της πνευματικής ζωής κατά τον δέκατο έβδομο αιώνα. Μα αν μνημονεύουμε σήμερα το όνομά του, αυτό το χρωστάει στη συλλογή παραμυθιών που δημοσίευσε τρία χρόνια πριν την αλλαγή του αιώνα, με τίτλο Ιστορίες της μαμάς μου της χήνας (Contes de ma mere l’ oye, 1697), με στόχο τη διασκέδαση των παιδιών του. Η συλλογή του Περώ εγκαινίασε μια νέα εποχή αγάπης προς τα παραμύθια, που έκτοτε συνεχίζεται. Ανάμεσα σ’ αυτά περιλαμβάνονται η «Κοκκινοσκουφίτσα», η «Σταχτοπούτα», «Ο Παπουτσωμένος Γάτος», «Η Ωραία Κοιμωμένη», «Ο Κυανοπώγων», «Ο Κοντορεβιθούλης» κ. ά.

Διαβάστε σχετικά:
Τα παραμύθια του Perrault

Από την εισαγωγή

Τι χαριτωμένο θέαμα! Η μητέρα καθισμένη μ’ ένα βιβλίο ανοιχτό στα γόνατά της, διαβάζει δυνατά: τα παιδιά όλο προσοχή κοιτάζουνε κι ακούνε…. Και να τι βλέπουνε και να τι ακούνε: μια ωραία βασιλοπούλα που τρύπησε το δάχτυλό της μ’ ένα αδράχτι, κοιμήθηκε εκατό χρόνια στο μεγάλο της κρεβάτι με τα παραπετάσματα. Γύρω της όλοι κι όλα αποκοιμήθηκαν, και μια μεγάλη σιωπή απλώθηκε στο στοιχειωμένο τώρα πια παλάτι…
Ο Παπουτσωμένος Γάτος παμπόνηρος και πολυμήχανος περιμένει στην άκρη του δρόμου να περάσει όλο θόρυβο η άμαξα του βασιλιά και κάνει τον νεαρό του κύριο πρώτα μαρκήσιο και μετά βασιλόπουλο…
Καθισμένη κοντά στο τζάκι με τα πόδια στις στάχτες μια κοπέλα μές στα κουρέλια κοιτάζει τις αδερφές της που ξεκινάνε για το χορό του παλατιού: κι ωστόσο… να που τώρα τ’ άλογά της την πάνε καλπάζοντας κι αυτήν, ενώ το φόρεμά της αστραποβολάει απ’ τα πολύτιμα πετράδια…
Σ’ ένα μεγάλο πυκνό δάσος κάτι αγοράκια ακολουθούνε με μεγάλο χτυποκάρδι το μικρότερο αδερφό τους, που βρίσκει το δρόμο του ακολουθώντας ένα-ένα τα άσπρα χαλικάκια που είχε ρίξει χάμω στον πηγαιμό…
Ορίστε τέλος πότε γελαστή και πότε με κομμένη την ανάσα η Γαϊδουρόγουνα, πεντάμορφη βασιλοπούλα κρυμμένη στη γελοία της περιβολή, που θα βρει την ευτυχία καθώς θα ζυμώνει… και θ’ αφήσει μέσα στο ζυμάρι το καλύτερό της δαχτυλίδι…
Νεράιδες… θαυμαστά πράγματα… χαρές… τρομάρες… και στο τέλος ευτυχία: αυτά είναι τα παραμύθια του Περώ. Από πού όμως έρχονται αυτά τα παραμύθια, με τη μεγάλη ποικιλία και τη μεγάλη γοητεία; Χωρίς αμφιβολία από τα βάθη των καιρών. Πρέπει ωστόσο ν’ αναγνωρίσουμε στον Σαρλ Περώ την τιμή οτι τα συγκέντρωσε και τους έδωσε την οριστική μορφή τους.
Ποιος ήταν λοιπόν αυτός ο Σαρλ Περώ που το όνομά του και μόνο φέρνει στο νου τον θαυμαστό κόσμο των παιδικών χρόνων και της μαγείας; Ένας άνθρωπος με μεγάλη παιδεία βέβαια, αλλά μαζί κι ένας άνθρωπος με έντονη προσωπικότητα και ανεξάρτητο χαρακτήρα. Γεννήθηκε στο Παρίσι το 1628 κι έκαμε πολύ σοβαρές φιλολογικές σπουδές με τον τρόπο όμως τον δικό του: στο σπίτι του μ’ έναν φίλο του. Χάρη στο ανεξάρτητο πνεύμα του μετέχει και στην πρώτη γραμμή στη φιλολογική ζωή του καιρού του, και μάλιστα με απόψεις προσωπικές.
Μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας από το 1671 ρίχνεται στη μεγάλη διένεξη για τους Αρχαίους και τους Συγχρόνους, που είχε παθιάσει την εποχή του: οι Έλληνες και οι Λατίνοι υπήρξαν πράγματι τα ανώτερα πνεύματα της ανθρωπότητας ή μήπως ήταν δυνατόν να βρεθούν και στους “συγχρόνους” καιρούς συγγραφείς που να είναι τουλάχιστον ισάξιοί τους;
Ο άνθρωπος με το καινότροπο αυτό πνεύμα το δυναμικό και το ανεξάρτητο σκέφτηκε να συγκεντρώσει τα παραμύθια που η παράδοση είχε περάσει κατά τη διαδρομή των αιώνων από γενεά σε γενεά. Μ’ ένα ύφος διαυγές και απλό, με λόγια που ταιριάζουν στη φαντασία του παιδιού, διηγήθηκε τις δυστυχίες, τις ευτυχίες, τα όσα φέρνει το άγγιγμα του μαγικού ραβδιού, τις καταπληκτικές μεταμορφώσεις, τα φλογερά αισθήματα, τις κινήσεις του πλήθους, τις μακρές αναμονές, τις γρήγορες κι ευτυχισμένες λύσεις.
Αυτό το κληροδότησε στα γαλλικά γράμματα ένας συγγραφέας της εποχής του Λουδοβίκου του ΙΔ’. και από τότε οι γενεές το μεταβιβάζουν η μία στην άλλη σαν οικογενειακό θησαυρό. Αυτά τα παραμύθια που φέρνουν πάντα στα μάτια των παιδιών πότε ξάφνιασμα, πότε λύπη, πότε ανησυχία, πότε αγαλλίαση - και μαζί το γαλήνιο εκείνος φως που ονομάζεται ευτυχία.

Τα παραμύθια του Perrault, με τις γκραβούρες του Gustave Dore.
μτφρσ. Δέσποινα Καμπάνη-Δετζώρτζη, εκδ. Άγρα