Γραφικό

Πυξίς

Ψηφιακή Αρχαιοθήκη

Επιμ. Τριανταφυλλιά Γιάννου

«Μέρες δυσκίνητες»

Το ποίημα ανήκει στη συλλογή ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ · αναμνήσεις μιας αμφίβολης εποχής (1949). Τα ποιήματα της συλλογής γράφτηκαν στη χρονική περίοδο μεταξύ των ετών 1942 και 1946. Σύμφωνα με τις σημειώσεις του ποιητή στο επίμετρο του συγκεντρωτικού τόμου, «η αρχαία Φθία, που βρισκόταν εκεί που είναι τα σημερινά Φάρσαλα, στη Θεσσαλία, θεωρούνταν και η πατρίδα του Αχιλλέα». Στο συγκεκριμένο απόσπασμα ο ποιητής παραπέμπει στον πλατωνικό διάλογο Κρίτων, αλλά και στην Ιλιάδα. Πιο συγκεκριμένα, όταν οι μαθητές του Σωκράτη προσπαθούν να τον πείσουν να δραπετεύσει, αυτός απαντά: «Ἐδόκει τίς μοι γυνὴ προσελθοῦσα καλὴ καὶ εὐειδής, λευκὰ ἱμάτια ἔχουσα, καλέσαι με καὶ εἰπεῖν: “ὦ Σώκρατες, ἤματί κεν τριτάτῳ Φθίην ἐρίβωλον ἵκοιο.”» (σε τρεις μέρες, δηλαδή, θα πας στην καρποφόρα Θεσσαλία, θα πεθάνεις). Ο Σωκράτης ουσιαστικά αναπαράγει κατά λέξη μια φράση του Αχιλλέα από την Ιλιάδα (στίχος 363), με την οποία ο ήρωας δηλώνει την πρόθεσή του να αποχωρήσει από την Τροία και να επιστρέψει στην πατρίδα του, την πλούσια Φθία, όπου τον περιμένουν πολλά αγαθά: «ἤματί κε τριτάτῳ Φθίην ἐρίβωλον ἱκοίμην».
Η διαρκής παρουσία της μνήμης δίνει την εντύπωση πως ο ποιητής δεν είναι παρά ένας ιστορικός που δεν καταγράφει απλά τα γεγονότα, αλλά εκθέτει τις διεργασίες που προκαλεί στην ψυχή του ανθρώπου ο συγκεκριμένος και ο αόριστος χρόνος. Η διαρκής παρουσία της μνήμης, η αίσθηση του ανικανοποίητου, η συνείδηση της φθοράς, η νοσταλγία ενός ανεπιστρεπτί χαμένου χρόνου, η καταρράκωση μιας έκπαγλης νιότης, η επικάλυψη μιας πανηγυρικής αναχώρησης με τα ράκη της καθημερινότητας συγκροτούν τον ποιητικό κόσμο του Κλείτου Κύρου. Η ποίησή του είναι μια ποίηση μετατόπισης από την πλησμονή στην ένδεια, από την αισιοδοξία στην απόγνωση, από την αφέλεια στη γνώση και στην επίγνωση της ματαιότητας, στην αποκάλυψη μιας παράλογης μοίρας (Κωσταβάρας, 1984: 680-681).

Στοιχεία Έκδοσης:

  • Κύρου, Κλείτος. 1949. ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ · αναμνήσεις μιας αμφίβολης εποχής. Θεσσαλονίκη: Τυπ. Θ. Γραικόπουλου. Και στον συγκεντρωτικό τόμο: Κλείτος Κύρου. 1997. Εν όλω. Συγκομιδή (1943-1997). Αθήνα: Άγρα.

Βιβλιογραφία-Δικτυογραφία: