Η ιστορία της Ιώς από τον Απολλόδωρο

 

Από τον Άργο και την κόρη του Ασωπού Ισμήνη γεννήθηκε ένας γιος, ο Ίασος, από τον οποίο λένε ότι γεννήθηκε η Ιώ. Όμως ο χρονικογράφος Κάστορας και πολλοί από τους τραγικούς ισχυρίζονται ότι η Ιώ ήταν κόρη του Ίναχου, ενώ ο Ησίοδος και ο Ακουσίλαος τη θεωρούν κόρη του Πειρήνα. Την περίοδο που αυτή ήταν ιέρεια της Ήρας, τη διέφθειρε ο Δίας. Επειδή όμως η Ήρα τους έπιασε επ' αυτοφώρω, αυτός άγγιξε την κόρη και τη μεταμόρφωσε σε λευκή αγελάδα, ενώ αρνήθηκε με όρκους ότι είχε βρεθεί ερωτικά με αυτήν· γι' αυτό ο Ησίοδος λέει ότι οι όρκοι που δίνονται για χάρη του έρωτα δεν προκαλούν την οργή των θεών. Η Ήρα ζήτησε από τον Δία την αγελάδα και έβαλε τον Άργο, που τα έβλεπε όλα, να τη φυλάει· γι' αυτόν ο Φερεκύδης λέει ότι ήταν γιος του Αρέστορα, ο Ασκληπιάδης του Ίναχου, ο Κέρκοπας του Άργου και της Ισμήνης, κόρης του Ασωπού· ο Ακουσίλαος πάλι λέει ότι ήταν ντόπιος, γηγενής. Αυτός, λοιπόν, την κρατούσε δεμένη στον κορμό μιας ελιάς που υπήρχε μέσα στο άλσος των Μυκηνών. Όταν ο Δίας διέταξε τον Ερμή να κλέψει την αγελάδα, επειδή στάθηκε αδύνατο να το κάνει κρυφά, καθώς ο Ιέρακας φανέρωσε το σχέδιο, έριξε μια πέτρα και σκότωσε τον Άργο, γι' αυτό και αποκλήθηκε Αργειφόντης. Ύστερα από αυτό η Ήρα στέλνει πάνω στην αγελάδα μιαν αλογόμυγα, κι αυτή έφτασε στην αρχή στον κόλπο που από εκείνη ονομάστηκε Ιόνιο, στη συνέχεια διέσχισε την Ιλλυρία, πέρασε τον Αίμο και διάβηκε το στενό που ως τότε ονομαζόταν Θράκιο, τώρα όμως Βόσπορος από εκείνη (βοῦς + πόρος < πορεύομαι). Από εκεί έφυγε για τη Σκυθία και τη χώρα των Κιμμερίων και, αφού περιπλανήθηκε σε στεριές και πέρασε πολλές θάλασσες της Ευρώπης και της Ασίας, έφτασε τελικά στην Αίγυπτο, όπου, ξαναπαίρνοντας την αρχική μορφή της, γέννησε κοντά στον Νείλο ποταμό τον γιο της Έπαφο. Αλλά η Ήρα ζήτησε από τους Κουρήτες να τον κλέψουν· κι αυτοί τον έκλεψαν. Όταν ο Δίας κατάλαβε τι είχε γίνει, σκότωσε τους Κουρήτες, ενώ η Ιώ άρχισε να αναζητά το παιδί της από τόπο σε τόπο. Αφού περιπλανήθηκε σε ολόκληρη τη Συρία (γιατί έμαθε ότι εκεί η γυναίκα του βασιλιά των Βυβλίων μεγάλωνε τον γιο της), βρήκε τον Έπαφο και, αφού ήλθε στην Αίγυπτο, παντρεύτηκε τον Τηλέγονο, που τότε κυβερνούσε τους Αιγυπτίους. Έστησε και άγαλμα της Δήμητρας, την οποία οι Αιγύπτιοι ονόμασαν Ίσιδα και το ίδιο αποκαλούσαν και την Ιώ, Ίσιδα. (Απολλόδωρος 2.1.3)