Θεός πολεμιστής, τιμωρός, τοποτηρητής ορίων

Στα κείμενα και στην τέχνη εμφανίζεται ως θεός τιμωρός, πολεμιστής, θεός που ορίζει με σαφήνεια τα όρια ανάμεσα στον κόσμο των θνητών και των αθανάτων (Ιλ., Χ 7-13) ή συνοπτικά στη φράση γνῶθι σαυτόν, τιμωρός της ύβρεως, της παραβίασης του νόμου της φιλοξενίας, της μη απονομής δικαιοσύνης. (Απόλλων Belvedere (Εικ. 78, 79, 80, 81, 82), του Μάντικλου (Εικ. 83), της Δρήρου, (Εικ. 84) των Αμυκλών, Παυσ. 3.19)

Τιμωρεί με λοιμό ή με το τόξο του ή μόνο με το βλέμμα του. (Εικ. 85, 86, 87, 88) Τιμωρεί τους Αχαιούς στην Τροία για την υβριστική συμπεριφορά του Αγαμέμνονα στον Χρύση και την απάρνηση της ικεσίας του (Α, 43-53)· τους Θηβαίους, γιατί ο νεκρός βασιλιάς Λάιος έμεινε αδικαίωτος -κανείς δεν αναζήτησε τον/τους δολοφόνο/ους του· τους Κένταυρους για την απουσία μέτρου και την παραβίαση του νόμου της φιλοξενίας, καθώς όρμησαν να αρπάξουν τη νύφη του γάμου στον οποίο ήταν καλεσμένοι· τη Νιόβη που υπερηφανεύτηκε ότι είχε περισσότερα παιδιά από τη μητέρα του Λητώ (Εικ. 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 98, 99)· μαζί με την αδελφή του Άρτεμη συμμετείχε στην Γιγαντομαχία (Εικ. 100, 101) και σκότωσε τον Γίγαντα Τιτυό, γιο του Δία και της Ελάρας, γιατί αποπειράθηκε να βιάσει τη μητέρα τους Λητώ στο δρόμο της προς τους Δελφούς. (Εικ. 102, 103, 104, 105, 106)