Εξώφυλλο

Μελέτες για την Αρχαία Μακεδονία

Θεσσαλονίκη, Μακεδονίας μητρόπολις

Εκδότης: Δημήτριος Β. Γραμμένος

    ΕΙΣΑΓΩΓΗ

    Ι. Ο ΧΩΡΟΣ

  1. Προκασσάνδρεια Θεσσαλονίκη (Κ. Σουέρεφ)
  2. Η Θεσσαλονίκη στην ιστορία των χαρτών (Ε.Λιβιεράτος)
  3. Περιηγητές, αρχαιογνώστες και τα αρχαία μνημεία της Θεσσαλονίκης (Σ. Ταμπάκη)
  4. Περιηγητές, αρχαιολόγοι και αρχαιογνώστες στη Θεσσαλονίκη πριν από την απελευθέρωση του 1912 (Π. Νίγδελης)
  5. ΙΙ. ΤΕΛΕΤΕΣ & ΘΕΑΜΑΤΑ

  6. Τελετές και θεάματα στη Θεσσαλονίκη (Δ. Ακτσελή)
  7. ΙΙI. ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ

  8. Ιστορικά πρόσωπα στην περιοχή της Θεσσαλονίκης (Δ. Ακτσελή)
  9. ΙV. ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

  10. Κοροπλαστική των ελληνιστικών χρόνων (Κ. Τσακάλου-Τζαναβάρη)
  11. Κοροπλαστική των ρωμαϊκών χρόνων (Κ. Τσακάλου-Τζαναβάρη)
  12. Υαλουργία (Α. Αντωνάρας)
  13. Ένδυση, υπόδηση, καλλωπισμός και κόμμωση (Δ. Ακτσελή)
  14. Θεσσαλονίκη: το εμπόριο στα ρωμαϊκά χρόνια (Κ. Σουέρεφ)
  15. V. ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ

  16. Το ρωμαϊκό πορτρέτο στη Θεσσαλονίκη (Θ. Στεφανίδου-Τιβερίου)
  17. Τα ψηφιδωτά δάπεδα της Θεσσαλονίκης κατά τη ρωμαϊκή αυτοκρατορική περίοδο (1ος – τέλη 3ου αι. μ.X.) (Π. Aσημακοπούλου-Aτζακά)
  18. Μύθος (Δ.Μήττα)
  19. VI. Η ΜΟΛΥΒΔΙΝΗ ΛΑΡΝΑΚΑ

  20. Η Μολύβδινη λάρνακα - Ανθρωπολογική μελέτη (Χρ. Παπαγεωργοπούλου - Ν. Ι. Ξηροτύρης)
  21. VII. ΤΑ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΑ

  22. Τα νεκροταφεία της ρωμαϊκής Θεσσαλονίκης (Δ. Ακτσελή)
  23. VIII. Ο ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΕΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΗΡΙΟΥ

  24. Ο αρχαιολογικός χώρος στην Πλατεία Διοικητηρίου (Δ. Ακτσελή)
  25. IX. ΤΟ ΑΝΑΚΤΟΡΟ ΤΟΥ ΓΑΛΕΡΙΟΥ

  26. Το ανάκτορο του Γαλερίου στη Θεσσαλονίκη (Φ. Αθανασίου)
  27. X. ΣΑΡΑΠΕΙΟ

  28. Σαραπείο. Το ιερό των αιγυπτίων θεών (Ch. Steimle)
  29. XI. ΥΣΤΕΡΟΑΡΧΑΪΚΟΣ ΝΑΟΣ

  30. Υστεροαρχαϊκός ναός Θεσσαλονίκης (Γ. Καραδέδος)
  31. XII. ΣΤΟ ΛΥΚΑΥΓΕΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ

  32. Η Θεσσαλονίκη στο λυκαυγές της νέας εποχής (Δ. Ι. Κυρτάτας)
  33. ΛΗΜΜΑΤΑ
    Φωτογραφικό υλικό των λημμάτων

Με την ανάρτηση του παρόντος τόμου, ολοκληρώνεται η συμμετοχή του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας στην έκδοση των Οδηγών της μόνιμης επανέκθεσης του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, η οποία εγκαινιάστηκε στις αρχές του φθινοπώρου του 2006. Από τις πέντε εκθεσιακές ενότητες αυτής της επανέκθεσης, το ΚΕΓ: (α) ανάρτησε την δεύτερη Προς τη γένεση των πόλεων, επιστ. επιμ. Δ. Β. Γραμμένος, (ελπίζουμε ότι στο άμεσο μέλλον θα συμπληρωθεί με την παράθεση των φωτογραφιών των λημμάτων)· (β) παρουσίασε σε έντυπη μορφή τον τόμο της τρίτης κατά σειρά εκθεσιακής ενότητας: Στη Μακεδονία: Από τον 7ο αι. π.Χ. ως την ύστερη αρχαιότητα, επιστ. επιμ. Δ. Β. Γραμμένος, Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Ζήτρος, 2011)· (γ) αναρτά τώρα τον τόμο Θεσσαλονίκη, Μακεδονίας μητρόπολις.

Για τον συγκεκριμένο τόμο διευκρινίζουμε τα εξής:

  • Η συλλογή των άρθρων ολοκληρώθηκε το 2012 το αργότερο, και το περιεχόμενό τους δεν έχει επικαιροποιηθεί. Η καθυστέρηση της ανάρτησης και/ή της δημοσίευσης σε έντυπη μορφή, οφείλεται στην αδυναμία της ένταξης του έργου στις χρηματοδοτήσεις του ΕΣΠΑ. Η ανάρτηση έγινε τελικά εφικτή χάρη στη μεγάλη γενναιοδωρία του εκδότη κ. Κωνσταντίνου Ζήτρου, ο οποίος, αν και η σχετική χρηματοδότηση εκκρεμούσε ως αίτημα, ο ίδιος ήδη από το 2013 είχε ολοκληρώσει την έντυπη, έτοιμη για το τυπογραφείο, μορφή του τόμου, επιβαρύνοντας την επιχείρησή του με τη μεγάλη και ανανταπόδοτη δαπάνη. Επίσης, έγινε εφικτή χάρη στην επαγγελματική μαεστρία του τυπογράφου κ. Θωμά Γκινούδη. Ιδιαίτερα εξαίρεται η αφοσίωση και ο επαγγελματισμός του επιστημονικού προσωπικού του ΚΕΓ και εντελώς ξεχωριστά του φιλολόγου κ. Σωτήρη Τσέλικα για την ψηφιακή επιμέλεια της ανάρτησης. Σημαντικότατη υπήρξε η συμβολή του κ. Κωνσταντίνου Σουέρεφ, Αρχαιολόγου του ΥΠΠΟ και Επίτιμου Δ/ντή και της κ. Δήμητρας Ακτσελή, Αρχαιολόγου του ΥΠΠΟ.

  • Οι μελέτες και τα εκθέματα του παρόντος τόμου χρονολογούνται αποκλειστικά στην εποχή πριν από την έναρξη των ανασκαφών του μετρό. Ελπίζουμε ότι και ο τόμος αυτός θα συμβάλει στη μελλοντική συνθετική αποτίμηση του τεράστιου αυτού ανασκαφικού έργου, αλλά και στη διαμόρφωση της μουσειολογικής πρότασης για το μελλοντικό μουσείο, που θα στεγάσει επάξια τα σπουδαία ευρήματα των ανασκαφών του μετρό.

Δρ. Δ. Β. Γραμμένος
Επίτιμος Διευθυντής Σπηλαιολογίας
και Παλαιονθρωπολογίας Β. Ε.
(πρώην Διευθυντής του Α.Μ.Θ.)