Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ

Δὶς κατηγορούμενος (14-15)


ΕΡΜΗΣ
[14] Βούλει καὶ ταύτας ἀποκληρῶμεν, ὦ Δίκη, τὰς δύο, τὰς πρῴην ἀπενηνεγμένας κατὰ τοῦ ῥήτορος;
ΔΙΚΗ
Τὰς παλαιὰς πρότερον διανύσωμεν· αὗται δὲ εἰς ὕστερον δεδικάσονται.
ΕΡΜΗΣ
Καὶ μὴν ὅμοιαί γε καὶ αὗται καὶ τὸ ἔγκλημα, εἰ καὶ νεαρόν, ἀλλὰ παραπλήσιον τοῖς προαποκεκληρωμένοις· ὥστε ἐν τούτοις δικασθῆναι ἄξιον.
ΔΙΚΗ
Ἔοικας, ὦ Ἑρμῆ, χαριζομένῳ τὴν δέησιν. ἀποκληρῶμεν δ᾽ ὅμως, εἰ δοκεῖ, πλὴν ἀλλὰ ταύτας μόνας· ἱκαναὶ γὰρ αἱ ἀποκεκληρωμέναι. δὸς τὰς γραφάς.
ΕΡΜΗΣ
Ῥητορικὴ κακώσεως τῷ Σύρῳ· Διάλογος τῷ αὐτῷ ὕβρεως.
ΔΙΚΗ
Τίς δὲ οὗτός ἐστιν; οὐ γὰρ ἐγγέγραπται τοὔνομα.
ΕΡΜΗΣ
Οὕτως ἀποκλήρου, τῷ ῥήτορι τῷ Σύρῳ· κωλύσει γὰρ οὐδὲν καὶ ἄνευ τοῦ ὀνόματος.
ΔΙΚΗ
Ἰδοῦ, καὶ τὰς ὑπερορίους ἤδη Ἀθήνησιν ἐν Ἀρείῳ πάγῳ ἀποκληρώσομεν, ἃς ὑπὲρ τὸν Εὐφράτην καλῶς εἶχε δεδικάσθαι; πλὴν ἀλλὰ κλήρου ἕνδεκα τοὺς αὐτοὺς ἑκατέρᾳ τῶν δικῶν.
ΕΡΜΗΣ
Εὖ γε, ὦ Δίκη, φείδῃ μὴ πολὺ ἀναλίσκεσθαι τὸ δικαστικόν.
ΔΙΚΗ
[15] Οἱ πρῶτοι καθιζέτωσαν τῇ Ἀκαδημείᾳ καὶ τῇ Μέθῃ· σὺ δὲ τὸ ὕδωρ ἔγχει. προτέρα δὲ σὺ λέγε ἡ Μέθη. τί σιγᾷ καὶ διανεύει; μάθε, ὦ Ἑρμῆ, προσελθών.
ΕΡΜΗΣ
«Οὐ δύναμαι,» φησί, «τὸν ἀγῶνα εἰπεῖν ὑπὸ τοῦ ἀκράτου τὴν γλῶτταν πεπεδημένη, μὴ γέλωτα ὄφλω ἐν τῷ δικαστηρίῳ.» μόλις δὲ καὶ ἕστηκεν, ὡς ὁρᾷς.
ΔΙΚΗ
Οὐκοῦν συνήγορον ἀναβιβασάσθω τῶν κοινῶν τούτων τινά· πολλοὶ γὰρ οἱ κἂν ἐπὶ τριωβόλῳ διαρραγῆναι ἕτοιμοι.
ΕΡΜΗΣ
Ἀλλ᾽ οὐδὲ εἷς ἐθελήσει ἔν γε τῷ φανερῷ συναγορεῦσαι Μέθῃ. πλὴν εὐγνώμονά γε ταῦτα ἔοικεν ἀξιοῦν.
ΔΙΚΗ
Τὰ ποῖα;
ΕΡΜΗΣ
«Ἡ Ἀκαδήμεια πρὸς ἀμφοτέρους ἀεὶ παρεσκεύασται τοὺς λόγους καὶ τοῦτ᾽ ἀσκεῖ τἀναντία καλῶς δύνασθαι λέγειν. αὕτη τοίνυν,» φησίν, «ὑπὲρ ἐμοῦ πρότερον εἰπάτω, εἶτα ὕστερον ὑπὲρ ἑαυτῆς ἐρεῖ.»
ΔΙΚΗ
Καινὰ μὲν ταῦτα, εἰπὲ δὲ ὅμως, ὦ Ἀκαδήμεια, τὸν λόγον ἑκάτερον, ἐπεί σοι ῥᾴδιον.


ΕΡΜΗΣ
[14] Θέλεις να κληρώσουμε κι αυτές τις δύο κατά του ρήτορος;
ΔΙΚΗ
Πρώτα τις παλιές κι αύριο βλέπουμε για τις άλλες.
ΕΡΜΗΣ
Μα κι αυτές είναι σχετικές, και η καταγγελία, αν και είναι πρόσφατη, είναι όμως ανάλογη μ᾽ αυτές που κληρώσαμε. Ώστε μου φαίνεται πως πρέπει κι αυτές μαζί να δικασθούν.
ΔΙΚΗ
Ερμή, μου φαίνεται πως κοιτάς να κάμεις κάποιο χατίρι. Αλλ᾽ ας είναι, αφού το θέλεις, ας τις κληρώσουμε — αλλά μόνον αυτές, γιατί έχουμε κληρώσει αρκετές. Φώναξε λοιπόν τα ονόματα.
ΕΡΜΗΣ
Ρητορική κατά του Σύρου, γιατί την κακομεταχειρίστηκε. Διάλογος κατά του ίδιου γιατί τον πρόσβαλε.
ΔΙΚΗ
Ποιός είναι αυτός ο Σύρος; Δεν έχει γραμμένο άνομα.
ΕΡΜΗΣ
Έτσι κλήρωσέ τον: ο ρήτωρ ο Σύρος. Δεν πειράζει που δεν έχει όνομα.
ΔΙΚΗ
Μα καλά, κι αυτούς που κατοικούν εκεί πέρα στον Ευφράτη θα τους δικάσουμε εδώ στην Αθήνα; Αυτοί έπρεπε να δικασθούν στον τόπο τους. Αλλ᾽ ας είναι: κλήρωσε ένδεκα, και να δικάσουν οι ίδιοι και τις δυο υποθέσεις.
ΕΡΜΗΣ
Μπράβο, Δίκη, φροντίζεις να μη ξοδεύονται τα χρήματα για την αμοιβή των δικαστών.
ΔΙΚΗ
[15] Λοιπόν! Οι πρώτοι να καθίσουν, να δικάσουν την Ακαδημία και τη Μέθη. Συ χύσε το νερό. Η Μέθη έχει τον λόγο. Τί κουνά το κεφάλι της και δεν μιλά; Σύρε να ιδείς τί θέλει.
ΕΡΜΗΣ
Δεν μπορεί, λέει, ν᾽ αγορεύσει, γιατί μπερδεύεται η γλώσσα της και φοβάται πως θα γελάσει μαζί της το ακροατήριο. Ίσα που στέκει στα πόδια της, καθώς βλέπεις.
ΔΙΚΗ
Βάλε της λοιπόν ένα συνήγορο απ᾽ αυτούς τους τρανούς. Κοίταξε πόσοι είν᾽ έτοιμοι να ξελαρυγγιστούν για τρεις δεκάρες!
ΕΡΜΗΣ
Κι όμως κανένας δεν θα δεχθεί να κάμει φανερά τον συνήγορο της Μέθης. Αλλά φαίνεται πως αυτό που ζητά είναι σωστό.
ΔΙΚΗ
Τί πράγμα;
ΕΡΜΗΣ
Η Ακαδημία είναι πάντα έτοιμη να μιλήσει για κάθε ζήτημα, και υπέρ και κατά. Αυτή ακριβώς είναι η δουλειά της, να μπορεί δηλαδή να υπερασπίζει και τ᾽ αντίθετα απ᾽ ό,τι νομίζει. Ας της κάνει λοιπόν, λέει, αυτή πρώτα τον συνήγορο, κι υστέρα ας μιλήσει για λογαριασμό της.
ΔΙΚΗ
Σαν παράξενα μου φαίνονται αυτά τα πράγματα. Αλλ᾽ ας είναι· αφού μπορείς, Ακαδημία, κάμε πρώτα τη συνηγορία της αντιδίκου σου.