Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ

Βίων πρᾶσις (26-27)


ΖΕΥΣ
[26] Μὴ διάτριβε· ἄλλον κάλει τὸν Περιπατητικόν.
ΕΡΜΗΣ
Σέ φημι, τὸν καλόν, τὸν πλούσιον. ἄγε δή, ὠνήσασθε τὸν συνετώτατον, τὸν ἅπαντα ὅλως ἐπιστάμενον.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Ποῖος δέ τις ἐστί;
ΕΡΜΗΣ
Μέτριος, ἐπιεικής, ἁρμόδιος τῷ βίῳ, τὸ δὲ μέγιστον, διπλοῦς.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Πῶς λέγεις;
ΕΡΜΗΣ
Ἄλλος μὲν ὁ ἔκτοσθεν φαινόμενος, ἄλλος δὲ ὁ ἔντοσθεν εἶναι δοκεῖ· ὥστε ἢν πρίῃ αὐτόν, μέμνησο τὸν μὲν ἐξωτερικόν, τὸν δὲ ἐσωτερικὸν καλεῖν.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Τί δὲ γινώσκει μάλιστα;
ΕΡΜΗΣ
Τρία εἶναι τὰ ἀγαθά, ἐν ψυχῇ, ἐν σώματι, ἐν τοῖς ἐκτός.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Ἀνθρώπινα φρονεῖ. πόσου δέ ἐστιν;
ΕΡΜΗΣ
Εἴκοσι μνῶν.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Πολλοῦ λέγεις.
ΕΡΜΗΣ
Οὔκ, ὦ μακάριε· καὶ γὰρ αὐτὸς ἔχειν τι ἀργύριον δοκεῖ, ὥστε οὐκ ἂν φθάνοις ὠνούμενος. ἔτι δὲ εἴσῃ αὐτίκα μάλα παρ᾽ αὐτοῦ πόσον μὲν ὁ κώνωψ βιοῖ τὸν χρόνον, ἐφ᾽ ὁπόσον δὲ βάθος ἡ θάλαττα ὑπὸ τοῦ ἡλίου καταλάμπεται, καὶ ὁποία τίς ἐστιν ἡ ψυχὴ τῶν ὀστρείων.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Ἡράκλεις τῆς ἀκριβολογίας.
ΕΡΜΗΣ
Τί δὲ εἰ ἀκούσειας ἄλλα πολλῷ τούτων ὀξυδερκέστερα, γονῆς τε πέρι καὶ γενέσεως καὶ τῆς ἐν ταῖς μήτραις τῶν ἐμβρύων πλαστικῆς, καὶ ὡς ἄνθρωπος μὲν γελαστικόν, ὄνος δὲ οὐ γελαστικὸν οὐδὲ τεκταινόμενον οὐδὲ πλωϊζόμενον;
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Πάνσεμνα φὴς καὶ ὀνησιφόρα τὰ μαθήματα, ὥστε ὠνοῦμαι αὐτὸν τῶν εἴκοσιν.
ΕΡΜΗΣ
[27] Εἶεν.
ΖΕΥΣ
Τίς λοιπὸς ἡμῖν;
ΕΡΜΗΣ
Καταλείπεται ὁ Σκεπτικὸς οὗτος. σὺ ὁ Πυρρίας πρόσιθι καὶ ἀποκηρύττου κατὰ τάχος. ἤδη μὲν ὑπορρέουσιν οἱ πολλοὶ καὶ ἐν ὀλίγοις ἡ πρᾶσις ἔσται. ὅμως δὲ τίς καὶ τοῦτον ὠνήσεται;
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Ἔγωγε. ἀλλὰ πρῶτον εἰπέ μοι, σὺ τί ἐπίστασαι;
ΠΥΡΡΩΝ
Οὐδέν.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Πῶς τοῦτο ἔφησθα;
ΠΥΡΡΩΝ
Ὅτι οὐδὲν ὅλως εἶναί μοι δοκεῖ.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Οὐδὲ ἡμεῖς ἄρα ἐσμέν τινες;
ΠΥΡΡΩΝ
Οὐδὲ τοῦτο οἶδα.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Οὐδὲ ὅτι σύ τις ὢν τυγχάνεις;
ΠΥΡΡΩΝ
Πολὺ μᾶλλον ἔτι τοῦτο ἀγνοῶ.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Ὢ τῆς ἀπορίας. τί δέ σοι τὰ σταθμία ταυτὶ βούλεται;
ΠΥΡΡΩΝ
Ζυγοστατῶ ἐν αὐτοῖς τοὺς λόγους καὶ πρὸς τὸ ἴσον ἀπευθύνω, καὶ ἐπειδὰν ἀκριβῶς ὁμοίους τε καὶ ἰσοβαρεῖς ἴδω, τότε δὴ τότε ἀγνοῶ τὸν ἀληθέστερον.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Τῶν ἄλλων δὲ τί ἂν πράττοις ἐμμελῶς;
ΠΥΡΡΩΝ
Τὰ πάντα πλὴν δραπέτην μεταδιώκειν.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Τί δὲ τοῦτό σοι ἀδύνατον;
ΠΥΡΡΩΝ
Ὅτι, ὦγαθέ, οὐ καταλαμβάνω.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Εἰκότως· βραδὺς γὰρ καὶ νωθής τις εἶναι δοκεῖς. ἀλλὰ τί σοι τὸ τέλος τῆς ἐπιστάσεως;
ΠΥΡΡΩΝ
Ἡ ἀμαθία καὶ τὸ μήτε ἀκούειν μήτε ὁρᾶν.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Οὐκοῦν καὶ τὸ τυφλὸς ἅμα καὶ κωφὸς εἶναι λέγεις;
ΠΥΡΡΩΝ
Καὶ ἄκριτός γε προσέτι καὶ ἀναίσθητος καὶ ὅλως τοῦ σκώληκος οὐδὲν διαφέρων.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Ὠνητέος εἶ διὰ ταῦτα. πόσου τοῦτον ἄξιον χρὴ φάναι;
ΕΡΜΗΣ
Μνᾶς Ἀττικῆς·
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Λάμβανε. τί φής, ὦ οὗτος; ἐώνημαι σε;
ΠΥΡΡΩΝ
Ἄδηλον.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Μηδαμῶς· ἐώνημαι γὰρ καὶ τἀργύριον κατέβαλον.
ΠΥΡΡΩΝ
Ἐπέχω περὶ τούτου καὶ διασκέπτομαι.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Καὶ μὴν ἀκολούθει μοι, καθάπερ χρὴ ἐμὸν οἰκέτην.
ΠΥΡΡΩΝ
Τίς οἶδεν εἰ ἀληθῆ ταῦτα φής;
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Ὁ κῆρυξ καὶ ἡ μνᾶ καὶ οἱ παρόντες.
ΠΥΡΡΩΝ
Πάρεισι γὰρ ἡμῖν τινες;
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Ἀλλ᾽ ἔγωγέ σε ἤδη ἐμβαλὼν ἐς τὸν μυλῶνα πείσω εἶναι δεσπότης κατὰ τὸν χείρω λόγον.
ΠΥΡΡΩΝ
Ἔπεχε περὶ τούτου.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Μὰ Δί᾽, ἀλλ᾽ ἤδη γε ἀπεφηνάμην.
ΕΡΜΗΣ
Σὺ μὲν παῦσαι ἀντιτείνων καὶ ἀκολούθει τῷ πριαμένῳ, ὑμᾶς δὲ εἰς αὔριον παρακαλοῦμεν· ἀποκηρύξειν γὰρ τοὺς ἰδιώτας καὶ βαναύσους καὶ ἀγοραίους βίους μέλλομεν.


ΔΙΑΣ
[26] Μην καθυστερείς. Κάλεσε άλλον.
ΕΡΜΗΣ
Εσένα λέω, τον Περιπατητικό, τον όμορφο, τον πλούσιο. Εμπρός λοιπόν, αγοράστε τον πιο συνετό, αυτόν που γενικά γνωρίζει τα πάντα.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Και τί λογής είναι;
ΕΡΜΗΣ
Μετριοπαθής, ευπρεπής, προσαρμοσμένος στη ζωή, και το σημαντικότερο, διπλός.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Πώς είναι δυνατό;
ΕΡΜΗΣ
Άλλος είναι αυτός που φαίνεται από έξω, και άλλος είναι αυτός που γνωρίζεις από μέσα. Συνεπώς, αν τον αγοράσεις, να θυμάσαι να ονομάζεις τον έναν «εξωτερικό», και τον άλλο «εσωτερικό».
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Και τί γνωρίζει καλύτερα;
ΕΡΜΗΣ
Ότι τα αγαθά είναι τριών ειδών: στην ψυχή, στο σώμα, στα εξωτερικά πράγματα.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Ανθρώπινα σκέφτεται. Και πόσο κοστίζει;
ΕΡΜΗΣ
Είκοσι μνες.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Πολλά είναι.
ΕΡΜΗΣ
Όχι, ευλογημένε. Άλλωστε κι αυτός φαίνεται να έχει κάποια χρήματα, ώστε ίσως να μην προλάβεις να τον αγοράσεις. Επίσης θα μάθεις αμέσως απ᾽ αυτόν πόσο χρόνο ζει το κουνούπι, σε ποιό βάθος φτάνει το φως του ήλιου μέσα στη θάλασσα, και τί λογής είναι η ψυχή των στρειδιών.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Ηρακλή μου, τί ακριβολογία!
ΕΡΜΗΣ
Πού και να ακούσεις για άλλα, που απαιτούν πολύ μεγαλύτερη παρατηρητικότητα απ᾽ ό,τι αυτά, για το σπέρμα και για τη σύλληψη και για τη διαμόρφωση των εμβρύων μέσα στις μήτρες, και ότι ο άνθρωπος έχει την ικανότητα να γελάει, ενώ ο γάιδαρος δεν έχει την ικανότητα ούτε να γελάει ούτε να κάνει ξύλινες κατασκευές ούτε να πλέει στη θάλασσα.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Μιλάς για μαθήματα πολύ σοβαρά και χρήσιμα. Θα τον αγοράσω λοιπόν για είκοσι μνες.
ΕΡΜΗΣ
[27] Ωραία.
ΔΙΑΣ
Ποιός μας έμεινε;
ΕΡΜΗΣ
Έχει ξεμείνει αυτός εδώ ο Σκεπτικός. Εσύ, ο Πυρρίας, πλησίασε και έλα γρήγορα για πούλημα. Ήδη οι περισσότεροι άρχισαν να διασκορπίζονται, και η πώληση θα γίνει σε λίγους. Ας είναι· ποιός θα τον αγοράσει κι αυτόν;
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Εγώ. Πρώτα όμως πες μου, εσύ τί γνωρίζεις;
ΠΥΡΡΩΝΑΣ
Τίποτε.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Πώς το λες αυτό;
ΠΥΡΡΩΝΑΣ
Επειδή μου φαίνεται πως γενικά δεν υπάρχει τίποτε.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Ούτε λοιπόν εμείς δεν είμαστε κάποιοι;
ΠΥΡΡΩΝΑΣ
Ούτε κι αυτό το ξέρω.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Ούτε ότι εσύ είσαι κάποιος;
ΠΥΡΡΩΝΑΣ
Αυτό είναι που το αγνοώ ακόμη περισσότερο.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Πω πω, τί αμηχανία! Κι αυτή εδώ η ζυγαριά τί σου χρειάζεται;
ΠΥΡΡΩΝΑΣ
Ζυγίζω σ᾽ αυτήν τα λογικά επιχειρήματα, και αποκαθιστώ την ισορροπία στη ζυγαριά. Όταν λοιπόν τα βρίσκω ακριβώς όμοια και με το ίδιο βάρος, τότε ακριβώς είναι που δεν γνωρίζω ποιό είναι το πιο σωστό.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Κι από τα άλλα πράγματα τί θα μπορούσες να κάνεις σωστά;
ΠΥΡΡΩΝΑΣ
Τα πάντα, εκτός από την καταδίωξη ενός δραπέτη δούλου.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Και γιατί αυτό σού είναι αδύνατο;
ΠΥΡΡΩΝΑΣ
Επειδή, αγαπητέ μου, δεν καταφέρνω να τον συλλάβω.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Πολύ φυσικό· φαίνεται πως είσαι αργός και νωθρός. Ποιός όμως είναι ο απώτερος σκοπός της σοφίας σου;
ΠΥΡΡΩΝΑΣ
Η άγνοια, και το να μην ακούω και να μη βλέπω τίποτε.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Εννοείς δηλαδή πως είσαι συγχρόνως και τυφλός και κουφός;
ΠΥΡΡΩΝΑΣ
Και επιπλέον χωρίς κρίση και συναισθήματα, και γενικά δεν διαφέρω καθόλου από το σκουλήκι.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Γι᾽ αυτό θα πρέπει να σε αγοράσω. Πόσο θα έλεγες ότι αξίζει αυτός;
ΕΡΜΗΣ
Μία αττική μνα.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Πάρ᾽ την. Τί λες, φίλε; Σε αγόρασα;
ΠΥΡΡΩΝΑΣ
Αβέβαιο.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Κάθε άλλο· σε αγόρασα, και πλήρωσα τα χρήματα.
ΠΥΡΡΩΝΑΣ
Αναβάλλω την κρίση μου γι᾽ αυτό, και το εξετάζω διεξοδικά.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Εμπρός, ακολούθα με, όπως είσαι υποχρεωμένος ως υπηρέτης μου.
ΠΥΡΡΩΝΑΣ
Ποιός ξέρει αν αυτά που λες είναι αλήθεια;
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Ο κήρυκας και η μνα και οι παρόντες.
ΠΥΡΡΩΝΑΣ
Είναι παρόντες κοντά μας κάποιοι;
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Εγώ πάντως θα σε πετάξω τώρα στη δουλειά του μύλου, και θα σε πείσω πως είμαι το αφεντικό σου με το χειρότερο λογικό επιχείρημα.
ΠΥΡΡΩΝΑΣ
Ανάβαλε την κρίση σου γι᾽ αυτό.
ΑΓΟΡΑΣΤΗΣ
Όχι, μά τον Δία, μια και ήδη έχω εκφράσει άποψη.
ΕΡΜΗΣ
Εσύ πάψε να αντιστέκεσαι, και ακολούθα αυτόν που σε αγόρασε. Κι εσάς σας προσκαλούμε να έρθετε και πάλι αύριο. Σκοπεύουμε να φέρουμε για πούλημα τους βίους απαίδευτων και βιοπαλαιστών και ανθρώπων της αγοράς.