Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΑΡΡΙΑΝΟΣ

Ἀλεξάνδρου Ἀνάβασις (1.24.1-1.25.2)

[1.24.1] Τῶν Μακεδόνων δὲ ἔστιν οἳ συνεστρατευμένοι Ἀλεξάνδρῳ ἦσαν νεωστὶ πρὸ τῆς στρατιᾶς γεγαμηκότες· καὶ τούτων ἔγνω οὐκ ἀμελητέα εἶναί οἱ Ἀλέξανδρος, ἀλλ᾽ ἐκπέμπει γὰρ αὐτοὺς ἐκ Καρίας διαχειμάσοντας ἐν Μακεδονίᾳ ἅμα ταῖς γυναιξίν, ἐπιτάξας αὐτοῖς Πτολεμαῖόν τε τὸν Σελεύκου, ἕνα τῶν σωματοφυλάκων τῶν βασιλικῶν, καὶ τῶν στρατηγῶν Κοῖνόν τε τὸν Πολεμοκράτους καὶ Μελέαγρον τὸν Νεοπτολέμου, ὅτι καὶ αὐτοὶ τῶν νεογάμων ἦσαν, [1.24.2] προστάξας, ἐπειδὰν αὐτοί τε ἐπανίωσι καὶ τοὺς μετὰ σφῶν ἐκπεμφθέντας ἐπαναγάγωσι, καταλέξαι ἱππέας τε καὶ πεζοὺς ἐκ τῆς χώρας ὅσους πλείστους. καὶ τῷ ἔργῳ τῷδε, εἴπερ τινὶ ἄλλῳ, εὐδοκίμησε παρὰ Μακεδόσιν Ἀλέξανδρος. ἔπεμψε δὲ καὶ Κλέανδρον τὸν Πολεμοκράτους ἐπὶ ξυλλογῇ στρατιωτῶν εἰς Πελοπόννησον.
[1.24.3] Παρμενίωνα δὲ πέμπει ἐπὶ Σάρδεων, δοὺς αὐτῷ τῶν τε ἑταίρων ἱππαρχίαν καὶ τοὺς Θετταλοὺς ἱππέας καὶ τοὺς ἄλλους ξυμμάχους καὶ τὰς ἁμάξας ἄγειν· καὶ κελεύει προϊέναι ἀπὸ Σάρδεων ἐπὶ Φρυγίαν. αὐτὸς δὲ ἐπὶ Λυκίας τε καὶ Παμφυλίας ᾔει, ὡς τῆς παραλίου κρατήσας ἀχρεῖον καταστῆσαι τοῖς πολεμίοις τὸ ναυτικόν. [1.24.4] καὶ πρῶτον μὲν ἐν παρόδῳ Ὕπαρνα, χωρίον ὀχυρόν, φυλακὴν ἔχον ξένους μισθοφόρους, ἐξ ἐφόδου ἔλαβεν· οἱ δ᾽ ἐκ τῆς ἄκρας ξένοι ὑπόσπονδοι ἐξῆλθον. ἔπειτα εἰσβαλὼν εἰς Λυκίαν Τελμισσέας μὲν ὁμολογίᾳ προσηγάγετο, περάσας δὲ τὸν Ξάνθον ποταμὸν Πίναρα καὶ Ξάνθον τὴν πόλιν καὶ Πάταρα ἐνδοθέντα ἔλαβε καὶ ἄλλα ἐλάττω πολίσματα ἐς τριάκοντα.
[1.24.5] Ταῦτα καταπράξας ἐν ἀκμῇ ἤδη τοῦ χειμῶνος ἐς τὴν Μιλυάδα καλουμένην χώραν ἐσβάλλει, ἥ ἐστι μὲν τῆς μεγάλης Φρυγίας, ξυνετέλει δὲ ἐς τὴν Λυκίαν τότε, οὕτως ἐκ βασιλέως μεγάλου τεταγμένον. καὶ ἐνταῦθα Φασηλιτῶν πρέσβεις ἧκον περὶ φιλίας τε καὶ χρυσῷ στεφάνῳ στεφανῶσαι Ἀλέξανδρον· καὶ ὑπὲρ τῶν αὐτῶν ἐπικηρυκευόμενοι ἐπρέσβευον Λυκίων τῶν κάτω οἱ πολλοί. [1.24.6] Ἀλέξανδρος δὲ Φασηλίτας τε καὶ Λυκίους παραδοῦναι τὰς πόλεις τοῖς ἐπὶ τοῦτο στελλομένοις ἐκέλευσε· καὶ παρεδόθησαν ξύμπασαι. αὐτὸς δὲ ὀλίγον ὕστερον ἐς τὴν Φασηλίδα παραγενόμενος συνεξαιρεῖ αὐτοῖς φρούριον ὀχυρόν, ἐπιτετειχισμένον τῇ χώρᾳ πρὸς Πισιδῶν, ὅθεν ὁρμώμενοι οἱ βάρβαροι πολλὰ ἔβλαπτον τῶν Φασηλιτῶν τοὺς τὴν γῆν ἐργαζομένους.
[1.25.1] Ἔτι δὲ αὐτῷ περὶ τὴν Φασηλίδα ὄντι ἐξαγγέλλεται Ἀλέξανδρον τὸν Ἀερόπου ἐπιβουλεύειν, τά τε ἄλλα τῶν ἑταίρων ὄντα καὶ ἐν τῷ τότε Θεσσαλῶν τῆς ἵππου ἄρχοντα. ἦν μὲν δὴ ὁ Ἀλέξανδρος οὗτος ἀδελφὸς Ἡρομένους τε καὶ Ἀρραβαίου τῶν ξυνεπιλαβόντων τῆς σφαγῆς τῆς Φιλίππου· [1.25.2] καὶ τότε αἰτίαν σχόντα αὐτὸν Ἀλέξανδρος ἀφῆκεν, ὅτι ἐν πρώτοις τε ἀφίκετο τῶν φίλων παρ᾽ αὐτόν, ἐπειδὴ Φίλιππος ἐτελεύτησε, καὶ τὸν θώρακα συνενδὺς συνηκολούθησεν αὐτῷ εἰς τὰ βασίλεια· ὕστερον δὲ καὶ ἐν τιμῇ ἀμφ᾽ αὑτὸν εἶχε, στρατηγόν τε ἐπὶ Θρᾴκης στείλας καὶ ἐπειδὴ Κάλας ὁ τῶν Θετταλῶν ἵππαρχος ἐπὶ σατραπείᾳ ἐξεπέμφθη, αὐτὸν ἀπέδειξεν ἄρχειν τῆς Θεσσαλικῆς ἵππου. τὰ δὲ τῆς ἐπιβουλῆς ἐξηγγέλθη ὧδε.

[1.24.1] Μερικοί Μακεδόνες από αυτούς που είχαν εκστρατεύσει μαζί με τον Αλέξανδρο έτυχε να έχουν παντρευτεί λίγο πριν από την εκστρατεία. Ο Αλέξανδρος σκέφθηκε ότι δεν έπρεπε να αδιαφορήσει και γι᾽ αυτούς· τους έστειλε λοιπόν από την Καρία στη Μακεδονία, για να περάσουν τον χειμώνα μαζί με τις γυναίκες τους, και όρισε αρχηγούς τους τον Πτολεμαίο, τον γιο του Σελεύκου, έναν από τους βασιλικούς σωματοφύλακες, και από τους στρατηγούς τον Κοίνο, τον γιο του Πολεμοκράτη, και τον Μελέαγρο, τον γιο του Νεοπτόλεμου, επειδή και αυτοί ήταν νιόπαντροι. [1.24.2] Τους διέταξε επίσης, όταν και αυτοί επιστρέψουν και φέρουν πίσω όλους όσοι στάλθηκαν μαζί τους, να στρατολογήσουν στη Μακεδονία όσο πιο πολλούς ιππείς και πεζούς μπορούσαν. Από την πράξη του αυτή, περισσότερο από κάθε άλλη, απέκτησε δημοτικότητα ο Αλέξανδρος ανάμεσα στους Μακεδόνες. Έστειλε όμως και τον Κλέανδρο, τον γιο του Πολεμοκράτη, στην Πελοπόννησο για να στρατολογήσει μισθοφόρους στρατιώτες.
[1.24.3] Τον Παρμενίωνα απέστειλε στις Σάρδεις δίνοντάς του μια ιππαρχία από το ιππικό των εταίρων, τους Θεσσαλούς ιππείς, τους υπόλοιπους Έλληνες συμμάχους και τις άμαξες, και τον διέταξε να προχωρήσει από τις Σάρδεις προς τη Φρυγία. Ο ίδιος προχώρησε προς τη Λυκία και Παμφυλία, με τη σκέψη ότι κυριεύοντας τις παράλιες περιοχές θα αχρηστεύσει το ναυτικό των εχθρών. [1.24.4] Κατά την πορεία του πρώτα κυρίευσε με έφοδο τα Ύπαρνα, έναν τόπο οχυρό, που είχε ξένους μισθοφόρους για φρουρούς του· οι μισθοφόροι όμως συνθηκολόγησαν μαζί του και αποχώρησαν από την ακρόπολη. Στη συνέχεια εισέβαλε στη Λυκία και ύστερα από συμφωνία έγινε κύριος της Τελμισσού· αφού πέρασε τον ποταμό Ξάνθο, κατέλαβε τα Πίναρα, την πόλη Ξάνθο και τα Πάταρα, που του παραδόθηκαν χωρίς αντίσταση καθώς και άλλες τριάντα περίπου μικρότερες πόλεις της περιοχής.
[1.24.5] Αφού τακτοποίησε όλα αυτά τα ζητήματα, στην καρδιά του χειμώνα εισέβαλε στην περιοχή που ονομάζεται Μιλυάδα, η οποία, αν και ανήκει στη Μεγάλη Φρυγία, υπαγόταν τότε διοικητικά στη Λυκία κατά διαταγή του Μεγάλου Βασιλέως. Εδώ ήρθαν πρέσβεις των Φασηλιτών να ζητήσουν τη φιλία του και να τον στεφανώσουν με χρυσό στεφάνι· για τον ίδιο λόγο έστειλαν πρέσβεις τους και οι περισσότεροι από τους Λυκίους της παραλίας. [1.24.6] Ο Αλέξανδρος διέταξε τους Φασηλίτες και τους Λυκίους να παραδώσουν τις πόλεις τους σε εκείνους που θα έστελνε για τον σκοπό αυτό· και παραδόθηκαν πράγματι όλες οι πόλεις. Λίγο αργότερα έφθασε ο Αλέξανδρος στη Φάσηλη και μαζί με τους πολίτες της κυρίεψε για λογαριασμό τους ένα οχυρό φρούριο που είχαν κατασκευάσει οι Πισίδες μέσα στο έδαφος των Φασηλιτών. Εξορμώντας από το φρούριο αυτό οι βάρβαροι προξενούσαν μεγάλες ζημιές στους Φασηλίτες που καλλιεργούσαν τη γη.
[1.25.1] Ενώ ήταν απασχολημένος ακόμη με τη Φάσηλη, τον πληροφόρησαν ότι ο Αλέξανδρος, ο γιος του Αερόπου, ο οποίος ήταν ένας από τους εταίρους και διοικούσε τότε το θεσσαλικό ιππικό, σχεδιάζει να τον δολοφονήσει. Αυτός ο Αλέξανδρος ήταν αδελφός του Ηρομένη και του Αρραβαίου που συνέπραξαν στη δολοφονία του Φιλίππου. [1.25.2] Και μολονότι τότε κατηγορήθηκε αυτός ως ύποπτος, ο Αλέξανδρος τον άφησε ελεύθερο, γιατί ήταν ανάμεσα στους πρώτους φίλους που παρουσιάστηκε σε αυτόν, όταν πέθανε ο Φίλιππος, και, αφού φόρεσε τον θώρακά του, τον συνόδεψε στα ανάκτορα· αργότερα ο βασιλιάς τον κράτησε κοντά του και τον τίμησε πολύ, αφού και στρατηγό της Θράκης τον ανέδειξε και, όταν ο Κάλας, ο ίππαρχος των Θεσσαλών, στάλθηκε σατράπης, αυτόν διόρισε αρχηγό του θεσσαλικού ιππικού. Τα σχετικά με την επιβουλή κατά της ζωής του τα έμαθε ο Αλέξανδρος με τον εξής τρόπο: