Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΑΡΡΙΑΝΟΣ

Ἀλεξάνδρου Ἀνάβασις (6.1.1-6.2.4)

ΒΙΒΛΙΟΝ ΕΚΤΟΝ


[6.1.1] Ἀλέξανδρος δέ, ἐπειδὴ παρεσκευάσθησαν αὐτῷ ἐπὶ τοῦ Ὑδάσπου ταῖς ὄχθαις πολλαὶ μὲν τριακόντοροι καὶ ἡμιόλιαι, πολλὰ δὲ καὶ ἱππαγωγὰ πλοῖα καὶ ἄλλα ὅσα ἐς παρακομιδὴν στρατιᾶς ποταμῷ εὔπορα, ἔγνω καταπλεῖν κατὰ τὸν Ὑδάσπην ὡς ἐπὶ τὴν μεγάλην θάλασσαν. [6.1.2] πρότερον μέν γε ἐν τῷ Ἰνδῷ ποταμῷ κροκοδείλους ἰδών, μόνῳ τῶν ἄλλων ποταμῶν πλὴν Νείλου, πρὸς δὲ ταῖς ὄχθαις τοῦ Ἀκεσίνου κυάμους πεφυκότας ὁποίους ἡ γῆ ἐκφέρει ἡ Αἰγυπτία, καὶ [ὁ] ἀκούσας ὅτι ὁ Ἀκεσίνης ἐμβάλλει ἐς τὸν Ἰνδόν, ἔδοξεν ἐξευρηκέναι τοῦ Νείλου τὰς ἀρχάς, [6.1.3] ὡς τὸν Νεῖλον ἐνθένδε ποθὲν ἐξ Ἰνδῶν ἀνίσχοντα καὶ δι᾽ ἐρήμου πολλῆς γῆς ῥέοντα καὶ ταύτῃ ἀπολλύοντα τὸν Ἰνδὸν τὸ ὄνομα, ἔπειτα, ὁπόθεν ἄρχεται διὰ τῆς οἰκουμένης χώρας ῥεῖν, Νεῖλον ἤδη πρὸς Αἰθιόπων τε τῶν ταύτῃ καὶ Αἰγυπτίων καλούμενον ‹ἤ›, ὡς Ὅμηρος ἐποίησεν, ἐπώνυμον τῆς Αἰγύπτου Αἴγυπτον, οὕτω δὴ ἐσδιδόναι ἐς τὴν ἐντὸς θάλασσαν. [6.1.4] καὶ δὴ καὶ πρὸς Ὀλυμπιάδα γράφοντα ὑπὲρ τῶν Ἰνδῶν τῆς γῆς ἄλλα τε γράψαι καὶ ὅτι δοκοίη αὑτῷ ἐξευρηκέναι τοῦ Νείλου τὰς πηγάς, μικροῖς δή τισι καὶ φαύλοις ὑπὲρ τῶν τηλικούτων τεκμαιρόμενον. [6.1.5] ἐπεὶ μέντοι ἀτρεκέστερον ἐξήλεγξε τὰ ἀμφὶ τῷ ποταμῷ τῷ Ἰνδῷ, οὕτω δὴ μαθεῖν παρὰ τῶν ἐπιχωρίων τὸν μὲν Ὑδάσπην τῷ Ἀκεσίνῃ, τὸν Ἀκεσίνην δὲ τῷ Ἰνδῷ τό τε ὕδωρ ξυμβάλλοντας καὶ τῷ ὀνόματι ξυγχωροῦντας, τὸν Ἰνδὸν δὲ ἐκδιδόντα ἤδη ἐς τὴν μεγάλην θάλασσαν, δίστομον τὸν Ἰνδὸν ὄντα, οὐδέ‹ν› τι αὐτῷ προσῆκον τῆς γῆς τῆς Αἰγυπτίας· τηνικαῦτα δὲ τῆς ἐπιστολῆς τῆς πρὸς τὴν μητέρα τοῦτο ‹τὸ› ἀμφὶ τῷ Νείλῳ γραφὲν ἀφελεῖν. [6.1.6] καὶ τὸν κατάπλουν τὸν κατὰ τοὺς ποταμοὺς ἔστε ἐπὶ τὴν μεγάλην θάλασσαν ἐπινοοῦντα παρασκευασθῆναί οἱ ἐπὶ τῷδε κελεῦσαι τὰς ναῦς. αἱ δὲ ὑπηρεσίαι αὐτῷ ἐς τὰς ναῦς ξυνεπληρώθησαν ἐκ τῶν ξυνεπομένων τῇ στρατιᾷ Φοινίκων καὶ Κυπρίων καὶ Καρῶν καὶ Αἰγυπτίων.
[6.2.1] Ἐν δὲ τούτῳ Κοῖνος μὲν ἐν τοῖς πιστοτάτοις Ἀλεξάνδρῳ ὢν τῶν ἑταίρων νόσῳ τελευτᾷ· καὶ τοῦτον θάπτει ἐκ τῶν παρόντων μεγαλοπρεπῶς. αὐτὸς δὲ ξυναγαγὼν τούς τε ἑταίρους καὶ ὅσοι Ἰνδῶν πρέσβεις παρ᾽ αὐτὸν ἀφιγμένοι ἦσαν βασιλέα μὲν τῆς ἑαλωκυίας ἤδη Ἰνδῶν γῆς ἀπέδειξε Πῶρον, ἑπτὰ μὲν ἐθνῶν τῶν ξυμπάντων, πόλεων δὲ ἐν τοῖς ἔθνεσιν ὑπὲρ τὰς δισχιλίας. τὴν στρατιὰν δὲ διένειμεν ὧδε· [6.2.2] αὐτὸς μὲν τοὺς ὑπασπιστάς τε ἅμα οἷ ξύμπαντας ἐπὶ τὰς ναῦς ἀνεβίβασε καὶ τοὺς τοξότας καὶ τοὺς Ἀγριᾶνας καὶ τὸ ἄγημα τῶν ἱππέων. Κρατερὸς δὲ αὐτῷ μοῖράν τε τῶν πεζῶν καὶ τῶν ἱππέων παρὰ τὴν ὄχθην τοῦ Ὑδάσπου τὴν ἐν δεξιᾷ ἦγεν· κατὰ δὲ τὴν ἑτέραν ὄχθην τὸ πλεῖστόν τε καὶ κράτιστον τῆς στρατιᾶς καὶ τοὺς ἐλέφαντας Ἡφαιστίων προὐχώρει ἄγων, ἤδη ὄντας ἐς διακοσίους· τούτοις δὲ ἦν παρηγγελμένον ὡς τάχιστα ἄγειν ἵναπερ τὰ Σωπείθου βασίλεια. [6.2.3] Φιλίππῳ δὲ τῷ σατράπῃ τῆς ἐπέκεινα τοῦ Ἰνδοῦ ὡς ἐπὶ Βακτρίους γῆς διαλιπόντι τρεῖς ἡμέρας παρήγγελτο ἕπεσθαι ξὺν τοῖς ἀμφ᾽ αὐτόν. τοὺς ἱππέας δὲ τοὺς Νυσαίους ὀπίσω ἀποπέμπει ἐς τὴν Νῦσαν. τοῦ μὲν δὴ ναυτικοῦ παντὸς Νέαρχος αὐτῷ ἐξηγεῖτο, τῆς δὲ αὐτοῦ νεὼς κυβερνήτης ‹ἦν› Ὀνησίκριτος, ὃς ἐν τῇ ξυγγραφῇ, ἥντινα ὑπὲρ Ἀλεξάνδρου ξυνέγραψε, καὶ τοῦτο ἐψεύσατο, ναύαρχον ἑαυτὸν εἶναι γράψας, κυβερνήτην ὄντα. [6.2.4] ἦν δὲ τὸ ξύμπαν πλῆθος τῶν νεῶν, ὡς λέγει Πτολεμαῖος ὁ Λάγου, ᾧ μάλιστα ἐγὼ ἕπομαι, τριακόντοροι μὲν ἐς ὀγδοήκοντα, τὰ δὲ πάντα πλοῖα σὺν τοῖς ἱππαγωγοῖς τε καὶ κερκούροις καὶ ὅσα ἄλλα ποτάμια ἢ τῶν πάλαι πλεόντων κατὰ τοὺς ποταμοὺς ἢ ἐν τῷ τότε ποιηθέντων οὐ πολὺ ἀποδέοντα τῶν δισχιλίων.

ΒΙΒΛΙΟ ΕΚΤΟ


[6.1.1] Αφού ο Αλέξανδρος ετοίμασε στις όχθες του Υδάσπη πολλές τριακοντόρους και ημιολίες και πολλά ιππαγωγά πλοία, καθώς και όσα άλλα ήταν κατάλληλα για τη μετακίνηση στρατού σε ποταμό, αποφάσισε να πλεύσει προς τη μεγάλη θάλασσα ακολουθώντας το ρεύμα του Υδάσπη. [6.1.2] Επειδή είχε δει προηγουμένως κροκοδείλους στον Ινδό ποταμό, οι οποίοι δεν υπάρχουν σε άλλους ποταμούς εκτός από τον Νείλο, και ότι στις όχθες του Ακεσίνη φυτρώνουν κουκιές, όμοιες με εκείνες που παράγει η γη της Αιγύπτου, ακόμη έχοντας πληροφορηθεί ότι ο Ακεσίνης χύνεται στον Ινδό, νόμισε ότι είχε ανακαλύψει τις πηγές του Νείλου. [6.1.3] Νόμισε δηλαδή ότι ο Νείλος πήγαζε από κάποιο σημείο αυτής της περιοχής της Ινδίας και αφού έρρεε μέσα από μεγάλη έκταση έρημης γης, έχανε στο μέρος αυτό το όνομα Ινδός· ακόμη, ότι από το σημείο όπου άρχιζε να ρέει μέσα σε κατοικημένη περιοχή ονομαζόταν Νείλος από τους εκεί Αιθίοπες και από τους Αιγυπτίους ‹ή› Αίγυπτος, όπως τον αναφέρει ο Όμηρος από το όνομα της χώρας, και ότι με το όνομα αυτό χυνόταν στη Μεσόγειο θάλασσα. [6.1.4] Όταν μάλιστα ο Αλέξανδρος περιέγραφε στην Ολυμπιάδα τη χώρα των Ινδών, λένε ότι ανάμεσα στα άλλα της έγραψε ότι είχε ανακαλύψει, όπως νόμιζε, τις πηγές του Νείλου, βγάζοντας συμπεράσματα από μικρές και ασήμαντες ενδείξεις για ζητήματα τόσο σπουδαία. [6.1.5] Αφού όμως εξέτασε ακριβέστερα τα σχετικά με τον Ινδό ποταμό, έμαθε τότε από τους ντόπιους ότι ο Υδάσπης χύνεται στον Ακεσίνη και ο Ακεσίνης στον Ινδό και ότι οι δύο αυτοί ποταμοί, αφού ενωθούν με τον Ινδό, χάνουν και το όνομά τους. Έμαθε ακόμη ότι ο Ινδός εκβάλλει στη μεγάλη θάλασσα με δύο στόμια και ότι δεν έχει καμία σχέση με την αιγυπτιακή γη. Και τότε, λένε, ο Αλέξανδρος αφαίρεσε από την επιστολή που έστειλε στη μητέρα του το τμήμα εκείνο που έγραφε για τον Νείλο. [6.1.6] Ακόμη, όπως λένε, επειδή σκόπευε να πλεύσει μέχρι τη μεγάλη θάλασσα ακολουθώντας το ρεύμα των ποταμών, διέταξε να του ετοιμάσουν πλοία για το ταξίδι αυτό. Τα πλοία επανδρώθηκαν με πληρώματα από Φοίνικες, Κυπρίους, Κάρες και Αιγυπτίους που ακολουθούσαν τον στρατό.
[6.2.1] Στο μεταξύ πέθανε από αρρώστια ο Κοίνος, που ήταν ένας από τους πιο έμπιστους εταίρους του Αλεξάνδρου· τον έθαψε με όση μεγαλοπρέπεια επέτρεπαν οι περιστάσεις. Ο ίδιος συγκέντρωσε τους εταίρους και όσους Ινδούς πρέσβεις είχαν έρθει σε αυτόν και ανακήρυξε τον Πώρο βασιλιά της χώρας των Ινδών που είχε ως τότε κυριεύσει, δηλαδή σε επτά συνολικά λαούς και σε περισσότερες από δύο χιλιάδες πόλεις των λαών αυτών. Τον στρατό του διαίρεσε ως εξής: [6.2.2] Ο ίδιος διέταξε να επιβιβασθούν μαζί του στα πλοία όλοι οι υπασπιστές, οι τοξότες, οι Αγριάνες και το άγημα του ιππικού. Ο Κρατερός έλαβε διαταγή να οδηγεί μέρος του πεζικού και του ιππικού κατά μήκος της δεξιάς όχθης, ενώ κατά μήκος της αριστερής όχθης προχωρούσε ο Ηφαιστίων οδηγώντας το μεγαλύτερο και το ισχυρότερο τμήμα του στρατού και τους ελέφαντες που ήταν πλέον περίπου διακόσιοι. Είχαν τη διαταγή να βαδίζουν όσο πιο γρήγορα μπορούσαν με προορισμό την πρωτεύουσα του Σωπείθη. [6.2.3] Ο Φίλιππος, ο σατράπης της πέρα από τον Ινδό περιοχής προς το μέρος της Βακτριανής, διατάχθηκε να ακολουθήσει με τους άνδρες του, αφού αφήσει να περάσουν τρεις μέρες. Έστειλε επίσης πίσω στη Νύσα τους Νυσαίους ιππείς. Την αρχηγία όλου του ναυτικού ανέλαβε ο Νέαρχος, ενώ κυβερνήτης του πλοίου του Αλεξάνδρου ήταν ο Ονησίκριτος. Αυτός στην ιστορία που συνέγραψε για τον Αλέξανδρο είπε κοντά στα άλλα και τούτο το ψέμα, ότι ήταν τάχα ναύαρχος, ενώ στην πραγματικότητα ήταν μόνο κυβερνήτης. [6.2.4 ] Όπως αναφέρει ο Πτολεμαίος, ο γιος του Λάγου, τον οποίο κυρίως ακολουθώ, ο συνολικός αριθμός των πλοίων ήταν ογδόντα τριακόντοροι, ενώ όλα τα πλοία μαζί με τα ιππαγωγά και τους κερκούρους, καθώς και τα άλλα ποταμόπλοια, τα οποία ή έπλεαν από πριν στους ποταμούς ή κατασκευάσθηκαν τότε, ήταν όχι πολύ λιγότερα από δύο χιλιάδες.