Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ

Ἱστορίαι (1.44.1-1.47.3)

[1.44.1] Τοιαῦτα δὲ καὶ οἱ Κορίνθιοι εἶπον. Ἀθηναῖοι δὲ ἀκούσαντες ἀμφοτέρων, γενομένης καὶ δὶς ἐκκλησίας, τῇ μὲν προτέρᾳ οὐχ ἧσσον τῶν Κορινθίων ἀπεδέξαντο τοὺς λόγους, ἐν δὲ τῇ ὑστεραίᾳ μετέγνωσαν Κερκυραίοις ξυμμαχίαν μὲν μὴ ποιήσασθαι ὥστε τοὺς αὐτοὺς ἐχθροὺς καὶ φίλους νομίζειν (εἰ γὰρ ἐπὶ Κόρινθον ἐκέλευον σφίσιν οἱ Κερκυραῖοι ξυμπλεῖν, ἐλύοντ᾽ ἂν αὐτοῖς αἱ πρὸς Πελοποννησίους σπονδαί), ἐπιμαχίαν δ᾽ ἐποιήσαντο τῇ ἀλλήλων βοηθεῖν, ἐάν τις ἐπὶ Κέρκυραν ἴῃ ἢ Ἀθήνας ἢ τοὺς τούτων ξυμμάχους. [1.44.2] ἐδόκει γὰρ ὁ πρὸς Πελοποννησίους πόλεμος καὶ ὣς ἔσεσθαι αὐτοῖς, καὶ τὴν Κέρκυραν ἐβούλοντο μὴ προέσθαι τοῖς Κορινθίοις ναυτικὸν ἔχουσαν τοσοῦτον, ξυγκρούειν δὲ ὅτι μάλιστα αὐτοὺς ἀλλήλοις, ἵνα ἀσθενεστέροις οὖσιν, ἤν τι δέῃ, Κορινθίοις τε καὶ τοῖς ἄλλοις ναυτικὸν ἔχουσιν ἐς πόλεμον καθιστῶνται. [1.44.3] ἅμα δὲ τῆς τε Ἰταλίας καὶ Σικελίας καλῶς ἐφαίνετο αὐτοῖς ἡ νῆσος ἐν παράπλῳ κεῖσθαι.
[1.45.1] Τοιαύτῃ μὲν γνώμῃ οἱ Ἀθηναῖοι τοὺς Κερκυραίους προσεδέξαντο, καὶ τῶν Κορινθίων ἀπελθόντων οὐ πολὺ ὕστερον δέκα ναῦς αὐτοῖς ἀπέστειλαν βοηθούς· [1.45.2] ἐστρατήγει δὲ αὐτῶν Λακεδαιμόνιός τε ὁ Κίμωνος καὶ Διότιμος ὁ Στρομβίχου καὶ Πρωτέας ὁ Ἐπικλέους. [1.45.3] προεῖπον δὲ αὐτοῖς μὴ ναυμαχεῖν Κορινθίοις, ἢν μὴ ἐπὶ Κέρκυραν πλέωσι καὶ μέλλωσιν ἀποβαίνειν ἢ ἐς τῶν ἐκείνων τι χωρίων· οὕτω δὲ κωλύειν κατὰ δύναμιν. προεῖπον δὲ ταῦτα τοῦ μὴ λύειν ἕνεκα τὰς σπονδάς. [1.46.1] αἱ μὲν δὴ νῆες ἀφικνοῦνται ἐς τὴν Κέρκυραν, οἱ δὲ Κορίνθιοι, ἐπειδὴ αὐτοῖς παρεσκεύαστο, ἔπλεον ἐπὶ τὴν Κέρκυραν ναυσὶ πεντήκοντα καὶ ἑκατόν. ἦσαν δὲ Ἠλείων μὲν δέκα, Μεγαρέων δὲ δώδεκα καὶ Λευκαδίων δέκα, Ἀμπρακιωτῶν δὲ ἑπτὰ καὶ εἴκοσι καὶ Ἀνακτορίων μία, αὐτῶν δὲ Κορινθίων ἐνενήκοντα· [1.46.2] στρατηγοὶ δὲ τούτων ἦσαν μὲν καὶ κατὰ πόλεις ἑκάστων, Κορινθίων δὲ Ξενοκλείδης ὁ Εὐθυκλέους πέμπτος αὐτός. [1.46.3] ἐπειδὴ δὲ προσέμειξαν τῇ κατὰ Κέρκυραν ἠπείρῳ ἀπὸ Λευκάδος πλέοντες, ὁρμίζονται ἐς Χειμέριον τῆς Θεσπρωτίδος γῆς. [1.46.4] ἔστι δὲ λιμήν, καὶ πόλις ὑπὲρ αὐτοῦ κεῖται ἀπὸ θαλάσσης ἐν τῇ Ἐλαιάτιδι τῆς Θεσπρωτίδος Ἐφύρη. ἐξίησι δὲ παρ᾽ αὐτὴν Ἀχερουσία λίμνη ἐς θάλασσαν· διὰ δὲ τῆς Θεσπρωτίδος Ἀχέρων ποταμὸς ῥέων ἐσβάλλει ἐς αὐτήν, ἀφ᾽ οὗ καὶ τὴν ἐπωνυμίαν ἔχει. ῥεῖ δὲ καὶ Θύαμις ποταμός, ὁρίζων τὴν Θεσπρωτίδα καὶ Κεστρίνην, ὧν ἐντὸς ἡ ἄκρα ἀνέχει τὸ Χειμέριον. [1.46.5] οἱ μὲν οὖν Κορίνθιοι τῆς ἠπείρου ἐνταῦθα ὁρμίζονταί τε καὶ στρατόπεδον ἐποιήσαντο. [1.47.1] οἱ δὲ Κερκυραῖοι ὡς ᾔσθοντο αὐτοὺς προσπλέοντας, πληρώσαντες δέκα καὶ ἑκατὸν ναῦς, ὧν ἦρχε Μικιάδης καὶ Αἰσιμίδης καὶ Εὐρύβατος, ἐστρατοπεδεύσαντο ἐν μιᾷ τῶν νήσων αἳ καλοῦνται Σύβοτα· καὶ αἱ Ἀττικαὶ δέκα παρῆσαν. [1.47.2] ἐπὶ δὲ τῇ Λευκίμμῃ αὐτοῖς τῷ ἀκρωτηρίῳ ὁ πεζὸς ἦν καὶ Ζακυνθίων χίλιοι ὁπλῖται βεβοηθηκότες. [1.47.3] ἦσαν δὲ καὶ τοῖς Κορινθίοις ἐν τῇ ἠπείρῳ πολλοὶ τῶν βαρβάρων παραβεβοηθηκότες· οἱ γὰρ ταύτῃ ἠπειρῶται αἰεί ποτε αὐτοῖς φίλοι εἰσίν.

[1.44.1] Οι Αθηναίοι, αφού άκουσαν και τις δύο αντιπροσωπίες, συγκάλεσαν δύο φορές Εκκλησία του Δήμου. Στην πρώτη διαγράφηκε η τάση να δεχτούν τα επιχειρήματα των Κορινθίων, αλλά στην δεύτερη άλλαξαν γνώμη. Δεν έκαναν όμως πραγματική συμμαχία με τους Κερκυραίους, πράγμα που θα σήμαινε ότι θα είχαν κοινούς εχθρούς και κοινούς φίλους (γιατί τότε, αν οι Κερκυραίοι ζητούσαν την βοήθειά τους σε εκστρατεία εναντίον της Κορίνθου, τούτο θα σήμαινε το τέλος της τριαντάχρονης συνθήκης ειρήνης με τους Πελοποννησίους) αλλά έκαναν αμυντική συμμαχία για αμοιβαία βοήθεια σε περίπτωση επίθεσης εναντίον της Κέρκυρας ή της Αθήνας και των συμμάχων της. Πήραν την απόφαση αυτή, γιατί είχαν την πεποίθηση ότι ο πόλεμος με τους Πελοποννησίους ήταν αναπόφευκτος και δεν ήθελαν να εγκαταλείψουν την Κέρκυρα (που είχε τόσο σημαντική ναυτική δύναμη) στο έλεος της Κορίνθου, αλλά επιζητούσαν να προκαλέσουν όσο το δυνατόν περισσότερες συγκρούσεις μεταξύ τους, ώστε, αν ποτέ αναγκαστούν να πολεμήσουν με την Κόρινθο και τις άλλες ναυτικές πολιτείες, να τις βρουν εξασθενημένες. [1.44.3] Έβλεπαν επίσης ότι η Κέρκυρα είναι σε εξαιρετικά κατάλληλη θέση για την ακτοπλοΐα προς την Ιταλία και την Σικελία.
[1.45.1] Αυτές οι σκέψεις οδήγησαν τους Αθηναίους στην απόφασή [1.45.2] Αρχηγοί τους ήσαν ο Λακεδαιμόνιος του Κίμωνος, ο Διότιμος του Στρομβίχου και ο Πρωτέας του Επικλέους. [1.45.3] Είχαν ρητές διαταγές να μην επιτεθούν εναντίον των Κορίνθιων παρά μόνο αν προσπαθήσουν να χτυπήσουν την Κέρκυρα με σκοπό να κάνουν απόβαση εκεί ή σε κανένα άλλο συμμαχικό μέρος. Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε να τους εμποδίσουν με όλα τα μέσα. Έδωσαν τις οδηγίες αυτές, ώστε να μην παραβιάσουν τις τριαντάχρονες σπονδές.
[1.46.1] Ενώ τα δέκα καράβια έφτασαν στην Κέρκυρα, οι Κορίνθιοι, αφού τελείωσαν τις προετοιμασίες τους, ξεκίνησαν εναντίον του νησιού με στόλο εκατόν πενήντα καράβια. Τον αποτελούσαν δέκα καράβια από την Ηλεία, δώδεκα από τα Μέγαρα, δέκα απ᾽ την Λευκάδα, είκοσι επτά αμπρακιώτικα, ένα από το Ανακτόριο και ενενήντα κορινθιακά. Οι μοίρες είχαν χωριστό η καθεμιά τους αρχηγό. [1.46.2] Αρχηγός της κορινθιακής μοίρας ήταν ο Ξενοκλείδης του Ευθυκλέους με τέσσερις άλλους. [1.46.3] Όταν, μετά από την Λευκάδα, έφτασαν στην απέναντι της Κέρκυρας ηπειρωτική ακτή, άραξαν στο Χειμέριο της Θεσπρωτίας. [1.46.4] Υπάρχει εκεί λιμάνι και λίγο πιο μέσα, στο εσωτερικό, στην Ελαιάτιδα της Θεσπρωτίας, η Εφύρη. Κοντά εκεί χύνεται στη θάλασσα η λίμνη Αχερουσία που πήρε το όνομά της από τον ποταμό Αχέροντα που διασχίζει την Θεσπρωτία και χύνεται στην λίμνη. Άλλος ποταμός, ο Θύαμις, χωρίζει την Θεσπρωτία από την Κεστρίνη. Ανάμεσα στους δύο ποταμούς υψώνεται το ακρωτήριο Χειμέριο. [1.46.5] Στο σημείο εκείνο της ηπειρωτικής ακτής άραξαν οι Κορίνθιοι και εγκατέστησαν το στρατόπεδό τους.
[1.47.1] Όταν οι Κερκυραίοι πληροφορήθηκαν ότι ο εχθρικός στόλος πλησιάζει, επάνδρωσαν εκατόν δέκα καράβια με αρχηγούς τον Μικιάδη, τον Αισιμίδη και τον Ευρύβατο και οργάνωσαν στρατόπεδο σ᾽ ένα από τα νησιά που λέγονται Σύβοτα. Εκεί βρίσκονταν τα δέκα αθηναικά πολεμικά. [1.47.2] Το πεζικό τους ήταν στο ακρωτήριο Λευκίμμη μαζί με χίλιους Ζακυνθινούς οπλίτες που είχαν πάει να τους βοηθήσουν. [1.47.3] Αλλά στην ηπειρωτική ακτή είχαν μαζευτεί πολλοί βάρβαροι για να βοηθήσουν τους Κορίνθιους, γιατί από πάντα οι κάτοικοι της περιοχής ήσαν φίλοι τους.