ΠΙΣΤΕΙΣ (§§ 31-50)
[31] Έχω τη γνώμη, Αθηναίοι, πως οι αποφάσεις σας για τον πόλεμο και για όλη γενικά την προετοιμασία θα είναι πολύ καλύτερες, αν λάβετε υπόψη σας τη γεωγραφική θέση της περιοχής εναντίον της οποίας πρόκειται να πολεμήσετε, και αν επίσης σκεφθείτε ότι ο Φίλιππος πετυχαίνει τα περισσότερα εκμεταλλευόμενος τους ανέμους και τις εποχές του έτους προλαμβάνοντάς μας· περιμένει δηλαδή τα μελτέμια ή το χειμώνα και διενεργεί τις επιχειρήσεις του, όταν εμείς λόγω καιρού δεν θα μπορούμε να φτάσουμε εκεί. [32] Έχοντας λοιπόν αυτά υπόψη μας, δεν πρέπει να πολεμούμε με έκτακτες επικουρικές αποστολές (γιατί θα φτάνουμε κατόπιν εορτής σε όλα), αλλά με συνεχή προετοιμασία και μόνιμη στρατιωτική δύναμη εκεί. Μπορεί αυτή η δύναμη να χρησιμοποιεί ως βάση για τους χειμερινούς μήνες τη Λήμνο, τη Θάσο, τη Σκιάθο και τα νησιά αυτής της περιοχής, στα οποία υπάρχουν λιμάνια, προμήθειες και όλα όσα χρειάζεται ένας στρατός. Και την εποχή του έτους που είναι εύκολο να πλησιάσει κανείς στη στεριά και οι άνεμοι δεν δημιουργούν κινδύνους, η δύναμή σας θα μπορεί εύκολα να σταθμεύει κοντά στις ακτές της χώρας του και στις εισόδους των εμπορικών λιμανιών της.
[33] Τον τρόπο και τον χρόνο χρησιμοποίησης αυτής της δύναμης θα τον καθορίσει ανάλογα με την περίσταση αυτός που εσείς θα ορίσετε αρχηγό τους· όσα όμως από την αρχή πρέπει να γίνουν από σας, αυτά είναι όσα έχω προτείνει εγγράφως. Αν, Αθηναίοι, εξοικονομήσετε πρώτα τα χρήματα που σας λέω, και στη συνέχεια προχωρήσετε και στις άλλες γενικά προετοιμασίες, τους στρατιώτες, τις τριήρεις, τους ιππείς, και υποχρεώσετε με νόμο όλη αυτήν τη δύναμη να μείνει ακέραιη για τη διεξαγωγή του πολέμου, διαχειριζόμενοι οι ίδιοι τα χρήματα και οι ίδιοι επίσης εξοικονομώντας τους πόρους, ελέγχοντας τον στρατηγό για τις πράξεις του, τότε θα παύσετε να συζητάτε συνεχώς για τα ίδια ζητήματα, χωρίς ποτέ να φτάνετε σε κανένα αποτέλεσμα. [34] Εκτός από αυτό, Αθηναίοι, κατά πρώτον θα στερήσετε επιπλέον εκείνον από την κύρια πηγή των εσόδων του. Ποια είναι αυτή; Ο Φίλιππος σας πολεμάει με χρήματα από τους συμμάχους σας ληστεύοντας τα εμπορικά σκάφη. Έπειτα ποιο άλλο, εκτός από αυτό, πλεονέκτημα υπάρχει; Θα απαλλαγείτε από τα δεινοπαθήματα και οι ίδιοι, και δεν θα συμβεί όπως στο παρελθόν, αφού εισέβαλε ο Φίλιππος στη Λήμνο και στην Ίμβρο, αποχώρησε έχοντας δικούς σας αιχμαλώτους, και όταν κοντά στον Γεραιστό συνέλαβε τα εμπορικά πλοία και άρπαξε αμύθητα πλούτη και όπως τελευταία έκανε απόβαση στον Μαραθώνα και έφυγε από τη χώρα μας απαγάγοντας την ιερή τριήρη, ενώ εσείς ούτε μπορείτε να εμποδίσετε αυτές τις προσβολές ούτε να τρέξετε σε βοήθεια τον προκαθορισμένο χρόνο. [35] Αλήθεια, για ποιον τέλος πάντων λόγο, Αθηναίοι, νομίζετε ότι η γιορτή των Παναθηναίων και των Διονυσίων γίνεται πάντοτε στη σωστή ημερομηνία, είτε κληρωθούν ειδικοί είτε ερασιτέχνες αυτοί που θα φροντίσουν για την καθεμιά από αυτές τις δύο γιορτές, για τις οποίες ξοδεύονται τόσο πολλά χρήματα όσα σε καμιά αποστολή βοήθειας, και έχουν τόσο πολύν κόσμο και απαιτούν τόση προετοιμασία όση δεν γνωρίζω αν γίνεται σε καμιά άλλη εκδήλωση, ενώ όλες οι εκστρατευτικές σας αποστολές φτάνουν πολύ αργά για την περίσταση, όπως στη Μεθώνη, στις Παγασές και στην Ποτίδαια; [36] Ο λόγος είναι, επειδή όλα εκείνα έχουν καθοριστεί με νόμο και ο καθένας από σας γνωρίζει πολύ πιο πριν ποιος από τη φυλή του θα είναι ο χορηγός ή ο γυμνασίαρχος, πότε, από ποιον και τι πρόκειται να πάρει κάποιος και τι πρέπει να κάνει· τίποτε σ᾽ αυτά δεν έχει αφεθεί ώστε να είναι ανεξέλεγκτο ή αόριστο· αντίθετα, σε ό,τι αφορά τον πόλεμο και την προετοιμασία του, όλα είναι άτακτα, λανθασμένα και αόριστα. Το αποτέλεσμα είναι το εξής: μόλις ακούμε κάτι καινούργιο, τότε διορίζουμε τριηράρχους, κανονίζουμε γι᾽ αυτούς τις αντιδόσεις και ασχολούμαστε με την εξεύρεση χρημάτων· εν συνεχεία αποφασίζουμε να επανδρωθεί ο στόλος από μετοίκους και απελεύθερους, μετά πάλι από εμάς τους ίδιους, μετά να βάζουμε στη θέση μας εκείνους· τελικά, όσο αυτά καθυστερούν, [37] έχει χαθεί προκαταβολικά και ο σκοπός για τον οποίο στρατεύουμε με τον στόλο μας. Γιατί τον χρόνο της δράσης τον σπαταλάμε για τις προετοιμασίες, ενώ οι ευκαιρίες για τα έργα δεν περιμένουν τη δική μας βραδύτητα και την υποκριτική δικαιολογία μας. Και όσες δυνάμεις πιστεύουμε ότι είχαμε στο μεταξύ στη διάθεσή μας ως βασικό στήριγμα, αποδεικνύεται ότι δεν μπορούν να κάνουν τίποτε, όταν το απαιτούν οι ίδιες οι περιστάσεις. Εκείνος όμως έχει φτάσει σε τέτοιο βαθμό αλαζονείας, ώστε να στέλνει κιόλας στους Ευβοείς τέτοιου είδους επιστολές:
ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗΣ