[5.62.1] Λοιπόν, για την οπτασία που είδε στ᾽ όνειρό του ο Ίππαρχος και για την καταγωγή των Γεφυραίων, της φυλής στην οποία ανήκαν οι φονιάδες του Ιππάρχου, έκανα λόγο· τώρα πρέπει γι᾽ άλλη μια φορά να ξαναπιάσω την ιστορία που ξεκίνησα να πω αρχικά, πώς οι Αθηναίοι ελευθερώθηκαν από τους τυράννους. [5.62.2] Τύραννος ήταν ο Ιππίας, κι ήταν όλο πίκρα με τους Αθηναίους για το θάνατο του Ιππάρχου, όταν οι Αλκμεωνίδες, γέννημα θρέμμα Αθηναίοι, εξορισμένοι από τους Πεισιστρατίδες, καθώς η επιχείρησή τους, μαζί με τους άλλους Αθηναίους εξορίστους [να γυρίσουν στην πόλη τους], δεν ευοδωνόταν, αλλά έπαθαν πανωλεθρία δοκιμάζοντας να γυρίσουν στην πόλη τους και να ελευθερώσουν την Αθήνα, οχύρωσαν με τείχος το Λειψύδριο που βρίσκεται πάνω από την Παιανία· τότε λοιπόν οι Αλκμεωνίδες έβαλαν σ᾽ ενέργεια καθετί που περνούσε από το μυαλό τους εναντίον των Πεισιστρατιδών κι ανάμεσα στ᾽ άλλα έκαναν συμφωνία με τους Αμφικτύονες ν᾽ αναλάβουν εργολαβικά το ναό στους Δελφούς (αυτόν που βλέπουμε τώρα, όμως τότε δεν υπήρχε ακόμη) και να ολοκληρώσουν την οικοδόμησή του. [5.62.3] Κι έτσι που τα οικονομικά τους ήταν ανθηρά κι ήταν οικογένεια ανέκαθεν με μεγάλη υπόληψη, το ναό τον έχτισαν ωραιότερο από το πρόπλασμά του σ᾽ όλα τ᾽ άλλα, και μάλιστα, ενώ η συμφωνία ήταν να χτίσουν το ναό με πωρόλιθο, οικοδόμησαν την πρόσοψή του με μάρμαρο της Πάρου.
[5.63.1] Και, καταπώς λένε οι Αθηναίοι, αυτοί οι Αλκμεωνίδες μένοντας καιρό πολύ στους Δελφούς δωροδόκησαν την Πυθία, ώστε, κάθε φορά που θα έρχονταν Σπαρτιάτες για να πάρουν χρησμό, είτε για ιδιωτική είτε για δημόσια υπόθεση, να τους παραγγέλνει να ελευθερώσουν την Αθήνα. [5.63.2] Κι οι Λακεδαιμόνιοι, ακούοντας κάθε φορά την ίδια προσταγή, στέλνουν τον Αγχιμόλιο, το γιο του Αστέρα, που ήταν πολίτης με ξεχωριστή υπόληψη, με εκστρατευτικό σώμα, για να διώξει τους Πεισιστρατίδες απ᾽ την Αθήνα, παρότι είχαν μ᾽ αυτούς τους πιο στενούς φιλικούς δεσμούς· γιατί είχαν μεγαλύτερο σεβασμό στους θεούς απ᾽ ό,τι στους ανθρώπους. Στέλνουν λοιπόν αυτό το εκστρατευτικό σώμα από τη θάλασσα, με καράβια. [5.63.3] Κι ο Αγχιμόλιος έπιασε στεριά στο Φάληρο κι αποβίβασε το στρατό του, αλλά οι Πεισιστρατίδες, καθώς είχαν τις πληροφορίες τους από πριν, κάλεσαν ενισχύσεις από τη Θεσσαλία· γιατί είχαν κλείσει συμμαχία μ᾽ αυτούς. Κι οι Θεσσαλοί, ύστερ᾽ από την παράκλησή τους, πήραν κοινή απόφαση και έστειλαν χίλιους ιππείς και το βασιλιά τους τον Κινέα, από τους Γόννους· οι Πεισιστρατίδες, όταν τους ήρθαν αυτοί οι σύμμαχοι, έβαλαν σ᾽ ενέργεια το εξής σχέδιο· [5.63.4] έκοψαν σύρριζα όλα τα δέντρα της πεδιάδας του Φαλήρου και την έκαναν βατή στο ιππικό, κι ύστερα έριξαν το ιππικό πάνω στο στρατόπεδο· κι έτσι που έπεσαν απάνω τους, σκότωσαν και πολλούς άλλους Λακεδαιμονίους και μάλιστα και τον Αγχιμόλιο, κι όσους απ᾽ αυτούς έμειναν ζωντανοί τους στρίμωξαν στα καράβια τους. Αυτή λοιπόν την κατάληξη είχε η πρώτη εκστρατεία των Λακεδαιμονίων, κι ο τάφος του Αγχιμολίου βρίσκεται στην Αττική, στην Αλωπεκή, δίπλα από το ναό του Ηρακλή στο Κυνόσαργες.
[5.64.1] Αργότερα όμως οι Λακεδαιμόνιοι οργάνωσαν μεγαλύτερο εκστρατευτικό σώμα και το έστειλαν εναντίον της Αθήνας, αφού όρισαν αρχηγό του στρατού τον βασιλιά Κλεομένη, το γιο του Αναξανδρίδα, όμως αυτή τη φορά δεν τους έστειλαν από τη θάλασσα, αλλά απ᾽ τη στεριά. [5.64.2] Καθώς αυτοί έκαναν εισβολή στη γη της Αττικής, πρώτα συγκρούστηκε μαζί τους το θεσσαλικό ιππικό, που όμως πολύ γρήγορα τράπηκε σε φυγή, αφήνοντας στο πεδίο της μάχης πάνω από σαράντα άντρες· όσοι βγήκαν ζωντανοί σηκώθηκαν κι έφυγαν πίσω έτσι όπως ήταν, κατευθείαν στη Θεσσαλία. Κι ο Κλεομένης μπήκε στην πόλη μαζί με τους Αθηναίους που ήθελαν να ζουν ελεύθεροι και πολιορκούσε τους τυράννους που αποκλείστηκαν μες στον περίβολο του Πελαργικού τείχους.
[5.65.1] Κι οπωσδήποτε δε θα έδιωχναν τους Πεισιστρατίδες οι Λακεδαιμόνιοι (γιατί ούτε είχαν στο νου τους να κάνουν αποκλεισμό, κι από την άλλη οι Πεισιστρατίδες είχαν εφοδιαστεί, και με το παραπάνω, με τρόφιμα και νερό), αλλά ύστερ᾽ από πολιορκία λίγων ημερών θα σηκώνονταν να φύγουν στη Σπάρτη. Όμως νά που ένα τυχαίο περιστατικό τους έφερε συμφορά, κι αυτό το ίδιο στάθηκε σύμμαχος στους αντιπάλους τους· δηλαδή, καθώς οι Πεισιστρατίδες επιχειρούσαν να φυγαδεύσουν σε σίγουρο τόπο τα παιδιά τους, έπεσαν αυτά στα χέρια των εχθρών. [5.65.2] Ύστερ᾽ απ᾽ αυτό όλες οι υποθέσεις τους έγιναν άνω κάτω, και δέχτηκαν, με αντάλλαγμα να πάρουν πίσω τα παιδιά τους, τους όρους που ήθελαν οι Αθηναίοι: ν᾽ αποχωρήσουν από την Αττική μέσα σε πέντε μέρες. [5.65.3] Κατόπι εγκατέλειψαν τη χώρα και πήγαν στο Σίγειο, στις εκβολές του Σκαμάνδρου, αυτοί που εξουσίασαν την Αθήνα για τριάντα έξι χρόνια, ενώ η καταγωγή τους κρατούσε από την Πύλο και το Νηλέα, είχαν δηλαδή τους ίδιους προγόνους με τη γενιά του Κόδρου και του Μελάνθου, που στο παρελθόν, αν και ξενοφερμένοι, έγιναν βασιλιάδες της Αθήνας. [5.65.4] Κι ακριβώς για να μην ξεχαστεί αυτή η καταγωγή τους, ο Ιπποκράτης έδωσε στο γιο του το όνομα Πεισίστρατος, όνομα που το πήρε από τον Πεισίστρατο, το γιο του Νέστορα. [5.65.5] Μ᾽ αυτό λοιπόν τον τρόπο οι Αθηναίοι λυτρώθηκαν από τους τυράννους· κι όσα, ελεύθεροι πια, έπραξαν ή έπαθαν αξιομνημόνευτα προτού επαναστατήσει η Ιωνία εναντίον του Δαρείου και προτού φτάσει στην Αθήνα ο Μιλήσιος Αρισταγόρας για να ζητήσει βοήθεια, αυτά θα αφηγηθώ πρώτα.