Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΘΕΟΚΡΙΤΟΣ

Εἰδύλλια (26.18-26.38)


Πενθεὺς μὲν τόδ᾽ ἔειπε· «τίνος κέχρησθε, γυναῖκες;»
Αὐτονόα τόδ᾽ ἔειπε· «τάχα γνώσῃ πρὶν ἀκοῦσαι.»
20 μάτηρ μὲν κεφαλὰν μυκήσατο παιδὸς ἑλοῖσα,
ὅσσον περ τοκάδος τελέθει μύκημα λεαίνας·
Ἰνὼ δ᾽ ἐξέρρηξε σὺν ὠμοπλάτᾳ μέγαν ὦμον,
λὰξ ἐπὶ γαστέρα βᾶσα, καὶ Αὐτονόας ῥυθμὸς ωὑτός·
αἱ δ᾽ ἄλλαι τὰ περισσὰ κρεανομέοντο γυναῖκες,
25 ἐς Θήβας δ᾽ ἀφίκοντο πεφυρμέναι αἵματι πᾶσαι,
ἐξ ὄρεος πένθημα καὶ οὐ Πενθῆα φέροισαι.
Οὐκ ἀλέγω· μηδ᾽ ἄλλος ἀπεχθομένω Διονύσῳ
φροντίζοι, μηδ᾽ εἰ χαλεπώτερα τῶνδε μογήσαι,
εἴη δ᾽ ἐνναετὴς ἢ καὶ δεκάτω ἐπιβαίνοι·
30 αὐτὸς δ᾽ εὐαγέοιμι καὶ εὐαγέεσσιν ἅδοιμι.
ἐκ Διὸς αἰγιόχω τιμὰν ἔχει αἰετὸς οὕτως.
εὐσεβέων παίδεσσι τὰ λώια, δυσσεβέων δ᾽ οὔ.
Χαίροι μὲν Διόνυσος, ὃν ἐν Δρακάνῳ νιφόεντι
Ζεὺς ὕπατος μεγάλαν ἐπιγουνίδα κάτθετο λύσας·
35 χαίροι δ᾽ εὐειδὴς Σεμέλα καὶ ἀδελφεαὶ αὐτᾶς,
Καδμεῖαι πολλαῖς μεμελημέναι ἡρωίναις,
αἳ τόδε ἔργον ἔρεξαν ὀρίναντος Διονύσω
οὐκ ἐπιμωματόν. μηδεὶς τὰ θεῶν ὀνόσαιτο.


Κι είπεν ο δύστυχος Πενθεύς: «τί θέλετε, γυναίκες;».
«Τώρα θα δεις τί θέλομε» του ᾽πεν η Αυτονόη.
Και σαν λιοντάρι που γεννά, μουγκρύζοντας η Αγαύη
20του ᾽κοψε το κεφάλι του μητέρα του κι ας ήταν,
και στην κοιλιά του ορμητικά η Ινώ ποδοπατώντας
του σύντριψε τον ώμο του μ᾽ όλη την ωμοπλάτη·
τα ίδια κι απαράλλαχτα κι η τρίτη η Αυτονόη·
κι οι άλλες που τη βακχική πομπήν ακολουθούσαν
τ᾽ απομεινάρια κρέατα μοίρασαν μεταξύ των,
25κι όλες γεμάτες αίματα γυρίσανε στη Θήβα
φέρνοντας από το βουνό πένθος κι όχι Πενθέα.

Δε νοιάζομαι· μηδέ κανείς ας νοιάζεται για κείνον
που εχθρεύεται ο Διόνυσος, χειρότερα κι αν πάθει,
άντρας απ᾽ τη γυναίκα του ή και παιδί απ᾽ τη μάνα·
30εγώ είμαι θρήσκος και ποθώ να ευχαριστώ τους θρήσκους.
Πάντοτ᾽ ο θρήσκος άνθρωπος έχει τιμή απ᾽ το Δία.
Του θρήσκου τα παιδιά ευτυχούν, κακοπαθούν του αθρήσκου.

Χαίρε, Διόνυσε, που ο Ζευς σ᾽ έβγαλ᾽ απ᾽ το μερί του
και σ᾽ έριξε στο Δράκανο το χιονοσκεπασμένο·
35χαίρε, Σεμέλη, χαίρετε και σεις οι αδερφές της
κόρες του Κάδμου ηρωικές που δίκαια τιμωρείτε·
αυτό που εσείς εκάνατε το ᾽χε προστάξει ο Βάκχος.
Κανείς ας μην καταφρονεί ό,τι οι θεοί προστάζουν.