2.2. Ξενόγλωσσες μελέτες (επιλογή)

Εκτός από την ήδη μεταφρασμένη στα ελληνικά γραμματολογία των Richard Hunter και Marco Fantuzzi (Tradition and Innovation in Hellenistic Poetry, Cambridge 2004), μια εμπεριστατωμένη εισαγωγή στην ελληνιστική λογοτεχνία αλλά και τους κοινωνικοπολιτικούςς και ιδεολογικούς παράγοντες της εποχής αποτελεί το A Guide to Hellenistic Literatureτης Kathryn Gutzwiller (Οξφόρδη 2007). Η ελληνιστική ιστορία, με έμφαση στις πολιτικές, κοινωνικές, θρησκευτικές και πολιτιστικές συνθήκες, καλύπτεται από τον συλλογικό τόμο του Andrew Erskine A Companion to the Hellenistic World (Malden-Οξφόρδη 2003). Στις ιστορικές μελέτες, εκτός από εκείνες που έχουν ήδη μεταφραστεί στα ελληνικά, καλό είναι να προστεθεί και η σχετικά αρνητική σκιαγράφηση της ελληνιστικής εποχής από τον P. Green (Alexander to Actium. The Hellenistic Age, Λονδίνο 1990).

Ο ελληνιστικός πολιτισμός γεννήθηκε και αναπτύχθηκε, κατά κύριο λόγο, στην Πτολεμαϊκή Αλεξάνδρεια∙ η Αλεξάνδρεια σε όλες τις πολιτικές, κοινωνικές και πολιτιστικές της εκφάνσεις αποτελεί το αντικείμενο της μνημειώδους μονογραφίας του P.M. Fraser Ptolemaic Alexandria (Οξφόρδη 1972), ενώ η επίδραση της αιγυπτιακής ιδεολογίας και αισθητικής στους ελληνιστικούς ποιητές διερευνάται από την S.A. Stephens Seeing Double. Intercultural Poetics in Ptolemaic Alexandria (Berkeley 2003).

Η ελληνιστική γραμματεία καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τις νέες πολιτισμικές τάσεις που επικρατούν στη μετά τον Αλέξανδρο εποχή. Μία σημαντική παράμετρος είναι η βιβλιακή κουλτούρα, δηλαδή οι αλλαγές στην παραγωγή και την πρόσληψη του ποιητικού λόγου μέσω του βιβλίου: αυτήν την πτυχή εξετάζει ο Peter Bing σε δύο μελέτες του (The Well-Read Muse. Present and Past in Callimachus and the Hellenistic Poets, Μίσιγκαν 2008 και The Scroll and the Marble. Studies in Reading and Reception in Hellenistic Poetry, Μίσιγκαν 2009). Την ιδιαίτερη αισθητική που συνδέει την τέχνη με την ποίηση της ελληνιστικής εποχής έχει ως θέμα του το παλαιότερο βιβλίο του T.B.L. Webster Hellenistic Poetry and Art (Λονδίνο 1964) και η μελέτη της B.H. Fowler The Hellenistic Aesthetic (Wisconsin 1989). Ειδικότερα θέματα αισθητικής συζητάει ο G. Zanker αναφερόμενος στον ρεαλισμό και τους τρόπους θέασης στην ελληνιστική ποίηση και τέχνη (Realism in Alexandrian Poetry. A Literature and its Audience, Λονδίνο 1987 και Modes of Viewing in Hellenistic Poetry and Art, Wisconsin 2003 αντίστοιχα).

Πληθώρα μονογραφιών και συλλογικών τόμων έχουν εκδοθεί για συγγραφείς και είδη της ελληνιστικής γραμματείας. Ενδεικτικά αναφέρουμε: για τον Καλλίμαχο το ανατρεπτικό βιβλίο του A. Cameron Callimachus and his Critics (Princeton 1995), τη συλλογή μελετών υπό την επιμέλεια των B. Acosta-Hughes, L. Lehnus και S. Stephens Brill's Companion to Callimachus (Leiden 2011) και τη δίτομη έκδοση των Αιτίων από την A. Harder (Οξφόρδη 2012)∙ για τον Απολλώνιο και τα Αργοναυτικά το βιβλίο του Richard Hunter The Argonautica of Apollonius. Literary Studies (Cambridge 1993) και τον συλλογικό τόμο A Companion to Apollonius Rhodius (επιμ. Th.D. Papanghelis-A. Rengakos, Leiden 2008)∙ για τον Θεόκριτο βασική μονογραφία παραμένει το δίτομο υπόμνημα του A. S. F. Gow (Cambridge 1952), ενώ για το βουκολικό είδος σε Ελλάδα και Ρώμη υπάρχει πλέον ο συλλογικός τόμος Brill's Companion to Greek and Latin Pastoral (επιμ. M. Fantuzzi-Th.D. Papanghelis, Leiden 2006)∙ για το επίγραμμα υπάρχει η μελέτη της K. Gutzwiller Poetic Garlands: Hellenistic Epigrams in Context (Berkeley 1998) και η ογκώδης συλλογή μεμονωμένων δοκιμίων Brill's Companion to Hellenistic Epigram (επιμ. P. Bing-J. Bruss, Leiden 2007), ενώ για το επύλλιο ο τόμος Brill's Companion to Greek and Latin "Epyllion" and its Reception (επιμ. M. Baumbach-S. Bär, Leiden 2012).