Πόροι για τα Ομηρικά έπη: Ο τρωικός μύθος στην τέχνη και τη λογοτεχνία

Δούρειος ίππος (Μύκονος)

Περιγραφή

Κυκλαδικός ταφικός πιθαμφορέας με λαιμό με ανάγλυφες παραστάσεις, από τερακόττα, τηνιακού εργαστηρίου. Στον μεγάλο αυτόν πίθο της Μυκόνου συναντούμε την πρωιμότερη μνημειακή εικόνα της άλωσης της Τροίας και μια από τις σπάνιες πρώιμες αναπαραστάσεις του δούρειου ίππου. Σύμφωνα με τον Κακριδή, «οι πρωιμότερες παραστάσεις του Δούρειου Ίππου -8ος-7ος αι. π.Χ.-, τον παρουσιάζουν πελώριο, με τροχούς και μια σειρά από ανοίγματα, παράθυρα ή θύρες. Ο αριθμός των Αχαιών που κρύφτηκαν μέσα, ποικίλλει κατά τις πηγές. Εδώ φαίνονται εφτά μέσα στο άλογο. Μερικοί ετοιμάζονται να κατεβούν βγάζοντας πρώτα τα χέρια τους με τα όπλα από τα ανοίγματα. Αβέβαιο είναι αν οι εφτά πολεμιστές, που στέκονται έξω, είναι Αχαιοί ή Τρώες» (σ. 144). Στο σώμα του αμφορέα, «σε τρεις αλεπάλληλες σειρές ξετυλίγεται σε διαδοχικές εικόνες, λιγόλογα, συνταρακτικά, η τραγική μοίρα των γυναικών και των νηπίων της Τροίας, όπως ακριβώς την προβλέπει ο Πρίαμος στη ραψωδία Χ. Οι πάνοπλοι Αχαιοί ορμούν κατά του άμαχου πληθυσμού με μια αγριότητα απίστευτη, που ακόμα πιο πολύ τονίζεται από την παντελή απουσία κάποιου τρώα πολεμιστή, που σαν ίσος προς ίσο θα μπορούσε να τους αναχαιτίσει. Θανατώνουν τα παιδιά διαπερνώντας τα αδύναμα κορμιά τους με το ξίφος ή χτυπώντας τα καταγής. Σφάζουν τις μητέρες τους ή τις οδηγούν σκλάβες μακριά από την πατρίδα» (σ. 156). Ανάμεσα στις σκηνές της άλωσης είναι και αυτή της ανάκτησης της Ελένης από τον Μενέλαο.

Λεξικογραφικές πληροφορίες

Βιβλιογραφια

Ι. Κακριδής, Ελληνική Μυθολογία, τόμος 5 (Τρωικός Μύθος), Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1986.

Αρχαία Τέχνη

Μουσείο: ΜΥΚΟΝΟΣ Αρχαιολογικό Μουσείο

Περίοδος: Αρχαϊκή

Χρονολογία: 7ος αι. π.Χ. (675-650 π.Χ. περίπου)

Είδος: Πιθαμφορέας