Εξώφυλλο

Ανθολογίες

Ανθολογία Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

των Θ.Κ. Στεφανόπουλου, Στ. Τσιτσιρίδη, Λ. Αντζουλή, Γ. Κριτσέλη

ΘΕΟΓΝΙΣ

31. – «Ἐλεγεῖαι» 27-38

Οι ελεγείες του Θέογνη (βλ. και το Εισαγωγικό σημείωμα στο προηγούμενο Κείμενο) συχνά είναι παραινέσεις και συμβουλές που απευθύνονται στον Κύρνο και εκφράζουν την παραδοσιακή αριστοκρατική ηθική. Συγκεκριμένο δείγμα για το περιεχόμενο αυτών των παραινέσεων παρέχουν οι στίχοι που ακολουθούν. Επειδή στη συλλογή των ελεγειών του Θέογνη έχουν παρεισφρήσει και ελεγείες άλλων, η προσφώνηση του Κύρνου θεωρείται ένδειξη γνησιότητας.

σοὶ δ᾽ ἐγὼ εὖ φρονέων ὑποθήσομαι, οἷάπερ αὐτὸς
Κύρν᾽, ἀπὸ τῶν ἀγαθῶν παῖς ἔτ᾽ ἐὼν ἔμαθον.
πέπνυσο, μηδ᾽ αἰσχροῖσιν ἐπ᾽ ἔργμασι μηδ᾽ ἀδίκοισιν
30 τιμὰς μηδ᾽ ἀρετὰς ἕλκεο μηδ᾽ ἄφενος.
ταῦτα μὲν οὕτως ἴσθι· κακοῖσι δὲ μὴ προσομίλει
ἀνδράσιν, ἀλλ᾽ αἰεὶ τῶν ἀγαθῶν ἔχεο·
καὶ μετὰ τοῖσιν πῖνε καὶ ἔσθιε, καὶ μετὰ τοῖσιν
ἵζε, καὶ ἅνδανε τοῖς, ὧν μεγάλη δύναμις.
35 ἐσθλῶν μὲν γὰρ ἄπ᾽ ἐσθλὰ μαθήσεαι· ἢν δὲ κακοῖσιν
συμμίσγῃς, ἀπολεῖς καὶ τὸν ἐόντα νόον.
ταῦτα μαθὼν ἀγαθοῖσιν ὁμίλει, καί ποτε φήσεις
εὖ συμβουλεύειν τοῖσι φίλοισιν ἐμέ.

Κύρνε, απ᾽ αγάπη για σε συμβουλές θα σου δώσω τις ίδιες

που ᾽παν σε μένα ευγενείς, τότε που ήμουν παιδί.

Φρόνιμος να ᾽σαι· τιμές μη ζητάς, διακρίσεις και πλούτη

μ᾽ έργα ανθρώπων κακών, μ᾽ έργα που φέρνουν ντροπή.30

Ξέρε αυτά, και ποτέ με ανθρώπους κακούς μη θελήσεις

να ᾽σαι μαζί· μόνο δες να ᾽σαι με ανθρώπους καλούς·

μόνο μ᾽ αυτούς συντροφιά στο πιοτό, στο φαΐ και στο γλέντι·

κοίτα να τα ᾽χεις καλά μ᾽ όποιον τα ηνία κρατά.

Κύρνε, παιδί μου, καλά απ᾽ τους καλούς έχεις πάντα να μάθεις·35

αν τους κακούς προτιμάς, χάνεις κι ό ,τι έχεις καλό.

Σκέψου τα αυτά, κι αγαθών πολιτών την παρέα κυνήγα,

κι έτσι μια μέρα θα πεις: «Νάτη η καλή συμβουλή».

 

(μετάφραση Δ. Λυπουρλής)