Εξώφυλλο

Ανθολογία Επιγραφών

Όψεις του δημόσιου και ιδιωτικού βίου των αρχαίων Ελλήνων

του Άγγελου Π. Ματθαίου

42. Στήλη λευκού μαρμάρου.

Προέρχεται από τα Μεσόγεια, αλλά ο ακριβής τόπος εύρεσής της είναι άγνωστος, διότι είναι προϊόν λαθρανασκαφής και αρχαιοκαπηλίας. Την κατέχει, κατόπιν δηλώσεως στις αρμόδιες αρχές, το Μουσείο Ι. Βορρέ στο Λιόπεσι.

Έκδ. Α. Π. Ματθαίου, «Ψήφισμα Κυδαντιδών και Ιωνιδών», ΗΟΡΟΣ 7 (1987) 7-16 (SEG 39, 148).

331/0 π.Χ.

θε οί.

Λεοντεὺς Ἀντιφάνους Κυδαντίδης εἶπε[ν]·

δεδόχθαι Κυδαντίδαις καὶ Ἰωνίδαις· vvv

ἐπειδὴ οἱ κωλοκράται οἱ ἐπὶ Ἀριστοφάv-

νους ἄρχοντος καὶ ὁ ἱερεὺς τοῦ Ἡρακ‹λ›έως [5]

καλῶς καὶ φιλοτίμως ἐπεμελήθησαν τῶν

Ἡρακλέων τῶν τε σπονδ‹ε›ίων καὶ τῶν θερι-

νῶν, ἐπαινέσαι αὐ‹τ›οὺς καὶ στεφανῶσαι v

θαλλοῦ στεφάνωι ἕκαστον αὐτῶν δικαιο-

σύνης ἕνεκα καὶ φιλοτιμίας τῆς εἰς Κυδαν- [10]

τ‹ί›δ{δ}ας καὶ Ἰωνίδας, τὸν ἱερέα Μείδωνα Ἀρ-

κεφίλου Κυvδαντίδην καὶ τοὺς κωλοκράv-

τας Λεοντέα Μενεστράτου Κυδαντίδην,vv

Φόρμον Προκλείδου Κυδαντίδην. ἀναγράψαι

δὲ τόδε τὸ ψήφισμα ἐν στήλ‹ε›ι λιθίνηι καὶ [15]

στῆσαι ἐν τῶι Ἡρακλείωι.

Θεοί.

Εισήγηση του Λεοντέως Αντιφάνους Κυδαντίδου· να αποφασίσουν οι Κυδαντίδαι και οι Ιωνίδαι· επειδή οι κωλοκράται που άσκησαν τα καθήκοντά τους επί Αριστοφάνους άρχοντος και ο ιερεύς του Ηρακλέους εφροντίσαν καλώς και με φιλοτιμία για τις εορτές των σπονδείων και των θερινῶν Ηρακλείων, να τους επαινέσουν και να στεφανώσουν τον καθένα τους με στέφανο ελιάς για τη δικαιοσύνη και τη φιλοτιμία τους προς τους Κυδαντίδες και τους Ιωνίδες, τον ιερέα Μείδωνα Αρκεφίλου Κυδαντίδην και τους κωλοκράτας Λεοντέα Μενεστράτου Κυδαντίδη και Φόρμον Προκλείδου Κυδαντίδην· να αναγράψουν το ψήφισμα αυτό σε λίθινη στήλη και να το στήσουν στο ιερό του Ηρακλέους.

Το ψήφισμα αυτό είναι το μόνο που έχει βρεθεί κοινό δύο δήμων και για τον λόγο αυτόν έχει ιδιαίτερη σημασία. Οι δήμοι των Κυδαντιδών και Ιωνιδών τιμούν δύο αξιωματούχους, τους κωλοκράτας, που είχαν καθήκοντα σχετικά με τη λατρεία, και η θητεία τους διαρκούσε ένα έτος, και τον ιερέα του Ηρακλέους, διότι φρόντισαν τη διεξαγωγή δύο εορτών του Ηρακλέους, των σπονδείων και θερινῶν. Και οι τρεις ήταν Κυδαντίδαι.

Την ιδιαίτερη σημασία του ψηφίσματος ενισχύει ότι το όνομα των αξιωματούχων, κωλοκράται, ήταν άγνωστο προηγουμένως, και ότι οι δύο εορτές του Ηρακλέους, σπονδεῖα και θερινά, ήταν και αυτές άγνωστες.

Το αναφερόμενο στο τέλος του ψηφίσματος ιερό του Ηρακλέους, όπου θα είχε στηθεί η στήλη, θα βρισκόταν σε έναν από τους δύο δήμους, τους Κυδαντίδες ή τους Ιωνίδες, των οποίων όμως η θέση δεν είναι γνωστή.

Δυστυχώς, επειδή η επιγραφή ήλθε στο φως ως προϊόν λαθρανασκαφής, είναι άγνωστο πού ακριβώς στα Μεσόγεια έχει βρεθεί, και έτσι δεν μπορεί να προσδιορισθεί πού βρισκόταν το ιερό του Ηρακλέους, αλλά ούτε και η θέση των δύο δήμων. Ώστε, λόγω των συνθηκών εύρεσής του, το μνημείο έχει απολέσει σημαντικό μέρος της επιστημονικής του αξίας.