Εξώφυλλο

Ανθολογία Επιγραφών

Όψεις του δημόσιου και ιδιωτικού βίου των αρχαίων Ελλήνων

του Άγγελου Π. Ματθαίου

23. Στήλη λευκού μαρμάρου ελλιπής κάτω με επίτιτλο ανάγλυφο.

Παριστάνονται οι δύο Ελευσινιακές θεότητες, η Δήμητρα και η Κόρη, ο Εύμολπος και η Αθηνά.

Η στήλη βρέθηκε στην Ελευσίνα. Φυλάσσεται στο Μουσείο της Ελευσίνας.

Έκδ. Δημ. Φίλιος, Ath. Mitth. 19 (1894) 163-171. IG I2 28 (+ Add. σελ. 302). IG I3 79. K. Clinton, Eleusis. The Inscriptions on Stone, The Archaeological Society at Athens Library No 236, Athens 2005, 41.

422/1 π.Χ.

[Π]ρέπις Εὐφέρο ἐγραμμάτευε.

ἔδοχσεν τε͂ι βολε͂ι καὶ το͂ι δέμοι·

Αἰγεὶς ἐπρυτάνευε, Πρέπις ἐγρα-

[μ]μάτευε, Πατροκλε͂ς ἐπεστάτε, Θε-

α̣ῖος εἶπε· τὸν Ῥετὸν τὸμ παρὰ το̣͂- [5]

στεος γεφυρο̣͂σαι λίθοις χρομέ[ν]-

ος Ἐλευσινό̣θεν το͂γ καθειρεμέν̣-

ον ἐκ το͂ νεὸ το͂ ἀρχαίο, hὸς ἔλιπον

ἐς τὸ τεῖχος ἀναλίσκοντες, hος ἂ-

ν τὰ hιερὰ φέροσιν hαι hιέρεαι ἀ- [10]

σφαλέστατα. πλάτος δὲ ποιόντον

[π]εντέποδα, hίνα μὲ hάμαχσαι διε-

λαύνονται ἀλλὰ τοῖς ἰο͂σιν ι βα-

δ̣ίζεν ἐπὶ τὰ hιερά. λίθοις δὲ κατ-

[ακ]αλύφσαι τὰς διαρροὰς το͂ Ρρε[τ]- [15]

ο̣͂ καθότι ἂν χσυγγρ‹ά›φσει Δεμομέλ-

[ες ὁ ἀρχιτέκτον]. ̣ὰν [δ]ὲ μὲ σιν ε[]

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

 

(Φιλ. μεταγρ.) [Π]ρέπις Εὐφήρου ἐγραμμάτευε. ἔδοξεν τ βουλ καὶ τ δήμ· | Αἰγηὶς ἐπρυτάνευε, Πρέπις ἐγρα|[μ]μάτευε, Πατροκλς ἐπεστάτει, Θε|α̣ῖος εἶπε· τὸν Ῥητὸν τὸν παρὰ τοῦ ̣|στεως γεφυρῶσαι λίθοις χρωμέ[ν]|ους Ἐλευσινό̣θεν τῶν καθῃρημέν̣|ων ἐκ τοῦ νεῶ τοῦ ἀρχαίου, οὓς ἔλιπον | ἐς τὸ τεῖχος ἀναλίσκοντες, ς ἂν τὰ ερὰ φέρουσιν αἱ ἱέρειαι ἀ|σφαλέστατα· πλάτος δὲ ποιούντων | [π]εντέποδα, να μὴ μαξαι διε|λαύνωνται ἀλλὰ τοῖς ἰοῦσιν ᾖ βα|δίζειν ἐπὶ τὰ ερά· λίθοις δὲ κατ|[ακ]αλύψαι τὰς διαρροὰς τοῦ Ῥη[τ]|οῦ καθότι ἂν ξυγγράψῃ Δημομέλ|[ης ὁ ἀρχιτέκτων· ̣ὰν [δ]ὲ μὴ σιν ε[] - - -

Ο Πρέπις Ευφήρου εγραμμάτευε· απόφαση της βουλής και του δήμου· η Αιγηίς φυλή επρυτάνευε, ο Πρέπις εγραμμάτευε, ο Πατροκλής επεστάτει· πρόταση του Θεαίου· να κτισθεί γέφυρα στον Ρειτό, εκείνον που έρχεται από την πόλη χρησιμοποιώντας λίθους από την Ελευσίνα, που αφαιρέθηκαν από τον αρχαίο ναό της Δήμητρος και της Κόρης και δεν χρησιμοποιήθηκαν για την οικοδόμηση του τείχους της Ελευσίνος· η γέφυρα θα κατασκευασθεί, για να μεταφέρουν ασφαλέστατα οι ιέρειες των δύο θεών τα ιερά· το πλάτος της να το κάνουν πέντε πόδες (περίπου 1,50 μ.), ώστε να μην είναι δυνατόν να περνούν άμαξες από αυτήν, αλλά οι διαβάτες να μπορούν να βαδίζουν απρόσκοπτα, για να συμμετέχουν στις ιεροπραξίες· η κάλυψη των εκροών του Ρειτού να γίνει συμφώνως προς τη συγγραφή υποχρεώσεων, την οποία θα συντάξει ο αρχιτέκτων του έργου Δημομέλης· εάν δεν υπάρχουν [- - -].

Ψήφισμα της βουλής και του δήμου των Αθηναίων, με το οποίο αποφασίζουν την κατασκευή γέφυρας σε έναν από τους δύο χειμάρρους, που ονομάζονταν ειτοί, αυτόν που έρρεε ανατολικότερα της Ελευσίνας και σχημάτιζε τη σημερινή λίμνη Κουμουνδούρου. Της γέφυρας αυτής δεν σώζονται ίχνη· αντιθέτως σώζεται μέχρι σήμερα γέφυρα των Ρωμαϊκών χρόνων, που χτίστηκε επί Αδριανού. Ο αυτοκράτωρ κατά τη διάρκεια μιας από τις επισκέψεις του στην πόλη των Αθηνών, οπότε και μυήθηκε και στα Ελευσίνια μυστήρια, επειδή πλημμύρισε η Ελευσίνα από την υπερχείλιση του Κηφισού, παρήγγειλε να κατασκευασθεί γέφυρα. Βλ. Γεωργίου Συγγέλλου, Ecloga chronographica 426.20:

ὁ αὐτὸς Ἁδριανὸς χειμάσας εἰς Ἀθήνας καὶ μυηθεὶς τὰ Ἐλεύσινια καὶ γεφυρώσας Ἐλευσῖνα κατακλυσθεῖσαν ὑπὸ Κηφισοῦ ποταμοῦ.