Discriminant validity

Εγκυρότητα (της) διακριτικής ικανότητας. Δημητρόπουλος 1983:223.

*Εγκυρότητα απόκλισης.

Η εγκυρότητα απόκλισης είναι ένα από τα είδη εγκυρότητας στη βάση κριτηρίων. Μία έρευνα λέμε ότι έχει εγκυρότητα απόκλισης όταν συσχετίσουμε τα αποτελέσματά της με τα αποτελέσματα άλλων ερευνών που μετρούν άλλες, μη παρεμφερείς με τη δική μας εννοιολογικές δομές ή μεταβλητές και διαπιστώσουμε ότι διαφέρουν από αυτά. Για παράδειγμα, αν κάνουμε ένα τεστ που ελέγχει την ικανότητα των μαθητών να κάνουν αριθμητικές πράξεις, περιμένουμε τα αποτελέσματα να έχουν χαμηλή συσχέτιση με τα αποτελέσματα ενός άλλου τεστ που μετράει την ικανότητα γραπτής ή προφορικής έκφρασης. Σε αυτή την περίπτωση, τα αποτελέσματα του τεστ γλωσσικής έκφρασης αποτελούν το κριτήριο χάρη στο οποίο γίνεται δυνατός ο έλεγχος της εγκυρότητας του τεστ αριθμητικής.

Το αντίθετο της εγκυρότητας απόκλισης, που σπανιότερα λέγεται και divergent validity, είναι η εγκυρότητα σύγκλισης (convergent validity). Σε αυτή την περίπτωση, κατά τον έλεγχο της εγκυρότητας, συγκρίνουμε τα αποτελέσματα του τεστ αριθμητικής με τα αποτελέσματα ενός άλλου τεστ αριθμητικής, που έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά και θεωρείται αξιόπιστο, και περιμένουμε να βρούμε υψηλό δείκτη συνάφειας.

Η εγκυρότητα απόκλισης και η εγκυρότητα σύγκλισης είναι προφανώς υποκατηγορίες ή διαστάσεις της εγκυρότητας δομής.

Επειδή ο όρος «discriminant validity» φέρνει στο μυαλό τον όρο discrimination index, που αναφέρεται σε τελείως διαφορετικό πράγμα, γίνεται συχνά παρανόηση. Για το λόγο αυτό, προτείνουμε στην ελληνική τη χρήση του όρου «εγκυρότητα απόκλισης» (και, αντιστοίχως, εγκυρότητα σύγκλισης) αντί του όρου «εγκυρότητα διάκρισης» ή «διακριτικής ικανότητας».

Βιβλιογραφία

  • Δημητρόπουλος Ε. (1983). Εκπαιδευτική Αξιολόγηση, η Αξιολόγηση της Σχολικής Επίδοσης. Θεσσαλονίκη: Εκδ. Πουρνάρα.


  • Campbell D. T., Fiske. D. W. (1959). Convergent and discriminant validation by the multitrait-multimethod matrix. Psychological Bulletin, 56: 81-105.
  • Stevenson D. K. (1981). Beyond faith and face validity: the multitrait-multimethod matrix and the convergent and discriminant validity of oral proficiency tests. In A. S. Palmer, P. J. M. Groot, G. A. Trosper (eds.), The Construct Validation of Tests of Communicative Competence. Washington: TESOL, 37-66.