Spearman's rho

*Δείκτης συνάφειας Spearman. Τσοπάνογλου 20102:146-148.

Μέθοδος του Spearman. Δημητρόπουλος 1983:323-324.

ρ του Spearman. Cohen et al. 2008:588.

Συντελεστής ρ του Spearman. Κασσωτάκης 2010:202-203.

Πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους δείκτες συνάφειας στο χώρο της εκπαίδευσης. Περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο συμμεταβάλλονται δύο ομάδες δεδομένων που αφορούν διαφορετικές μεταβλητές και εκφράζει τη σχέση που έχουν μεταξύ τους, όταν οι μετρήσεις γίνονται με χρήση τακτικής κλίμακας. Ο τύπος που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό του είναι:

, όπου το σύμβολο Σ (από την αγγλική λέξη sum) σημαίνει άθροισμα, D (από τη λέξη difference) διαφορά στη σειρά κατάταξης μεταξύ των δύο περιπτώσεων και Ν (από τη λέξη number) πλήθος των παρατηρήσεων.

Για να αποφασίσουμε αν ο δείκτης συνάφειας που προκύπτει από την εφαρμογή του τύπου δηλώνει σχέση στατιστικά σημαντική, συγκρίνουμε την ευρεθείσα τιμή (ανεξαρτήτως προσήμου) με αυτήν που δίνεται σε πίνακες κριτικών τιμών (critical values) που συναντά κανείς έτοιμους σε βιβλία στατιστικής ανάλογα με τον αριθμό των περιπτώσεων (Ν) και με το επιθυμητό επίπεδο σημαντικότητας (level of significance). Αν η τιμή που έχει υπολογιστεί, ως απόλυτη τιμή (χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το πρόσημο), είναι μεγαλύτερη ή ίση της κριτικής τιμής, τότε υπάρχει στατιστικά σημαντική συνάφεια μεταξύ των εξεταζόμενων μεταβλητών. Στην περίπτωση αυτή εξετάζεται το πρόσημο. Όταν είναι θετικό, δηλώνει ανάλογη σχέση, δηλαδή όσο αυξάνεται ή μειώνεται η μία μεταβλητή, ανάλογα αυξάνεται ή μειώνεται και η άλλη. Όταν είναι αρνητικό, η σχέση είναι αντιστρόφως ανάλογη, δηλαδή όσο αυξάνεται η μία μεταβλητή, μειώνεται η άλλη.

Ο συντελεστής συνάφειας του Spearman μπορεί να εφαρμοστεί όταν η μέτρηση των μεταβλητών έχει γίνει με τακτική κλίμακα, και για το λόγο αυτό ορισμένοι (π.χ. Τσοπάνογλου 20102:146) τον θεωρούν τον πλέον κατάλληλο για τις ανάγκες ελέγχου συσχέτισης μεταβλητών στην εκπαίδευση.

Βιβλιογραφία

  • Δημητρόπουλος Ε. (1983). Εκπαιδευτική Αξιολόγηση, η Αξιολόγηση της Σχολικής Επίδοσης. Θεσσαλονίκη: Εκδ. Πουρνάρα.
  • Κασσωτάκης Μ. (2010). Η αξιολόγηση της επίδοσης των μαθητών. Αθήνα: Εκδ. Γρηγόρη.

  • Τσοπάνογλου Α. (20102). Μεθοδολογία της επιστημονικής έρευνας και εφαρμογές της στην αξιολόγηση της γλωσσικής κατάρτιση. Θεσσαλονίκη: Εκδ. Ζήτη.


  • Bernard R. (2006). Research Methods in Anthropology. Oxford: Altamira.

  • Cohen L., Manion L., Morrison K. (2008). Μεθοδολογία εκπαιδευτικής έρευνας. Αθήνα: Με­ταίχμιο.