Operational definition

Λειτουργικός ορισμός. Τσομπάνογλου 2007:81-82.

Λειτουργικός ορισμός λέγεται η «μετάφραση» μιας εννοιολογικής δομής σε συγκεκριμένα και παρατηρήσιμα χαρακτηριστικά. Συχνά, η εννοιολογική δομή, που είναι το θεωρητικό πλαίσιο μιας εξέτασης ευρείας κλίμακας, δεν ακολουθείται πιστά, με αποτέλεσμα το περιεχόμενο του τεστ να μην αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα της. Και όταν το περιεχόμενο ενός τεστ δεν ανταποκρίνεται στο θεωρητικό του πλαίσιο, είναι προφανές ότι το αποτέλεσμα δεν είναι έγκυρο.

Στην περίπτωση ενός γλωσσικού τεστ, η εφαρμογή της θεωρίας (operationalisation of theory) δεν είναι άλλο από το ίδιο το τεστ. Το σύνολο των ερωτημάτων του αποτελεί το λειτουργικό ορισμό του θεωρητικού ορισμού (theoretical definition), δηλαδή της εννοιολογικής δομής την οποία το τεστ επιδιώκει να μετρήσει, όπως σημειώνουν ο Bachman (1990:67) και οι Bachman και Palmer (1996:89).

Για τη δημιουργία δοκιμασιών ευρείας κλίμακας απαιτείται κάποια θεωρία, ακόμα και «ανεπίσημη», η οποία θα «καθοδηγήσει» το περιεχόμενό τους. Οι Alderson et al. (1995:16) υποστηρίζουν ότι κάθε τεστ αποτελεί την εφαρμογή μιας θεωρίας, είτε αυτή αναφέρεται ξεκάθαρα στις προδιαγραφές του είτε όχι.

Είναι προφανές ότι η ίδια εννοιολογική δομή μπορεί να έχει διαφορετικές εφαρμογές σε διαφορετικά τεστ, τα οποία επιχειρούν να τη μετρήσουν με διαφορετικές μεθόδους. Ενώ, δηλαδή, ο θεωρητικός ορισμός είναι ο ίδιος, ο λειτουργικός ορισμός μπορεί να είναι διαφορετικός, ανάλογα με τη μέθοδο αξιολόγησης που χρησιμοποιείται κάθε φορά.

Το κύριο ερώτημα είναι κατά πόσο ένα τεστ αποτελεί επιτυχή εφαρμογή της θεωρίας, κατά πόσο, δηλαδή, το περιεχόμενό του «αντανακλά» τη θεωρία στην οποία βασίζεται. Την απάντηση σε αυτό το ερώτημα προσπαθεί να δώσει ο έλεγχος της εγκυρότητας δομής.

Βιβλιογραφία

  • Τσομπάνογλου Μ. (2007). Πρότυπο αξιολόγησης της εγκυρότητας δομής συστημάτων πιστοποίησης γλωσσομάθειας. Εφαρμογή του στο Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας του Επιπέδου Β2 της Αγγλικής Γλώσσας. Διδακτορική διατριβή. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.


  • Alderson J. C., Clapham C., Wall D. (1995). Language Test Construction and Evaluation. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Bachman L. F. (1990). Fundamental Considerations in Language Testing. Oxford: Oxford University Press.
  • Bachman L. F., Palmer A. S. (1996). Language Testing in Practice: Designing and Developing Useful Language Tests. Oxford: Oxford University Press.