πιστοποίηση ελληνομάθειας.

Βιβλιοπαρουσιάσεις

Αγαπητές ακροάτριες και αγαπητοί ακροατές, σήμερα θα σας παρουσιάσω τέσσερα βιβλία που σας συστήνω ανεπιφύλακτα.

Το πρώτο βιβλίο έχει τίτλο «Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων». Το βιβλίο αφηγείται, για πρώτη φορά, την ιστορία του μηχανισμού των Αντικυθήρων καθώς και τον εκατονταετή αγώνα για την αποκωδικοποίησή του. Για περισσότερο από έναν αιώνα, αυτός ο παράξενος μηχανισμός των Αντικυθήρων προβλημάτιζε τους ακαδημαϊκούς όλου του κόσμου: ένας μηχανικός υπολογιστής εξαιρετικής πολυπλοκότητας που δεν ταίριαζε στην τεχνολογία του 2.000 π.Χ. Μόλις πριν από λίγα χρόνια, με τη βοήθεια υπερσύγχρονης τεχνολογίας, οι επιστήμονες κατόρθωσαν να κατανοήσουν τη λειτουργία του και να αποκαλύψουν τα μυστικά του.

Διαβάζω λίγα λόγια από το οπισθόφυλλο του βιβλίου: «Το φθινόπωρο του 1900, ο καπετάν Δημήτρης Κοντός και το πλήρωμά του επέστρεφαν στην πατρίδα τους, τη Σύμη, ύστερα από ένα ολόκληρο καλοκαίρι σκληρής δουλειάς έξω από την ακτή της Τυνησίας, όπου αλίευαν σφουγγάρια. Στο ύπουλο και τρικυμιώδες πέρασμα ανάμεσα στη νοτιότερη άκρη της Πελοποννήσου, το Ακρωτήριο Μαλέα και την Κρήτη, ο μανιασμένος άνεμος ανάγκασε το καΐκι να αράξει σε έναν ύφαλο, 20 μέτρα από τις απόκρημνες ακτές των Αντικυθήρων. Οι σφουγγαράδες παρασύρθηκαν στη δίνη μιας απίστευτης περιπέτειας, όταν ανακάλυψαν ένα αρχαιοελληνικό ναυάγιο του 70 π.Χ., στα βάθη του υφάλου, που έκρυβε στα σπλάχνα του έναν αμύθητο θησαυρό.

Σ’ αυτή την επική περιπέτεια ο αναγνώστης συναντά προσωπικότητες – από τον Αρχιμήδη μέχρι τον Ζακ Κουστό – ενώ παράλληλα, ανακαλύπτει τις κρυφές ρίζες της σύγχρονης τεχνολογίας που εκτείνονται από την αρχαία Ελλάδα, μέχρι τον ισλαμικό κόσμο και τη μεσαιωνική Ευρώπη. Ένα συναρπαστικό βιβλίο που αξίζει να διαβάσετε!».

Το δεύτερο βιβλίο που έχω να σας προτείνω έχει τον τίτλο «Οι υπολογιστές τη δεκαετία του 1980». Διαβάζω πάλι την περίληψη του οπισθόφυλλου… «Η δεκαετία του 1980 ίσως είναι η σημαντικότερη στην ιστορία των σύγχρονων υπολογιστικών συστημάτων, επειδή κατάφερε το ακατόρθωτο: έφερε τον ηλεκτρονικό υπολογιστή από τα εργαστήρια και τα ερευνητικά κέντρα στα σπίτια και τον έκανε ένα προσιτό εργαλείο για καθημερινή χρήση. Παράλληλα, άνοιξε μια τεράστια αγορά που μέχρι τότε κανείς δεν είχε αντιληφθεί την ύπαρξή της.

Η ανάπτυξη της αγοράς φανέρωσε την αδυναμία των ιδιωτών και των κρατικών μηχανισμών να ελέγξουν τη δύναμη του μέσου. Επίσης, ανάδειξε τα λάθη, την προσδοκία, το όραμα. Και μέσα από το όραμα γεννήθηκε η σημερινή πραγματικότητα – και όλα αυτά με μια απίστευτη ταχύτητα, σχεδόν σαρωτική».

Το επόμενο βιβλίο έχει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, Ένας μαθηματικός υπό τη σκέπη της εξουσίας». Το βιβλίο είναι βασισμένο σε πρωτότυπο αρχειακό υλικό και αδημοσίευτες πηγές και παρουσιάζει την πολυκύμαντη ζωή και το πολύπλευρο έργο του μαθηματικού Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή που έζησε από το 1873 ως το 1950, μιας λαμπρής προσωπικότητας της ελληνικής διασποράς με βασική δράση στο ελληνικό και το γερμανικό πολιτισμικό και πολιτικό περιβάλλον.

Με νεοφαναριώτικη καταγωγή από τον πατέρα του και παροικιακή από τη μητέρα του, ο Καραθεοδωρή συμπαρατάχθηκε με τον Βενιζέλο και κλήθηκε από αυτόν για τη δημιουργία του Ιωνικού Πανεπιστημίου Σμύρνης και την αναδιοργάνωση των Πανεπιστημίων Αθηνών και Θεσσαλονίκης. Η εκπαιδευτική του δραστηριότητα ως καθηγητής σε πολλά πανεπιστήμια στην Ελλάδα και το εξωτερικό και οι επιστημονικές του έρευνες τού εξασφάλισαν μια θέση ανάμεσα στους διεθνώς διασημότερους μαθηματικούς του πρώτου μισού του 20ού αιώνα.

Ακόμα ένα αξιόλογο βιβλίο είναι το «Συμπαντικό τζακ-ποτ». Στο νέο του βιβλίο, ο φυσικός Πωλ Ντέιβις μας δείχνει με ποιο τρόπο πρόσφατες επιστημονικές ανακαλύψεις αποκαλύπτουν ένα πολύ παράξενο γεγονός: ότι πολλά από τα βασικά χαρακτηριστικά του σύμπαντος – από την ταχύτητα του φωτός έως το ταπεινό άτομο του άνθρακα – φαίνονται να είναι «κομμένα και ραμμένα» ώστε να παραγάγουν ζωή. Μια ριζοσπαστική νέα θεωρία εξηγεί το γεγονός αυτό ισχυριζόμενη ότι το σύμπαν μας είναι ένα από άπειρα άλλα σύμπαντα, όπου το καθένα είναι και κάπως διαφορετικό. Δηλαδή, το σύμπαν μας είναι “βιοφιλές” από ατύχημα, δηλαδή, κυριολεκτικά μας έτυχε να κερδίσουμε το Συμπαντικό τζακ-ποτ!». Ένα ενδιαφέρον βιβλίο, αλλά, οφείλω να σας προειδοποιήσω, αρκετά πολύπλοκο!

Τέλος, θα κλείσω με το βιβλίο «Η ιστορία του κύκλου». Η ιστορία του κύκλου αναφέρεται σε κάτι που από φυσική άποψη δεν υφίσταται. Ο πραγματικός κύκλος είναι αποκύημα της ανθρώπινης φαντασίας. Δεν υπάρχει ούτε στη φύση, ούτε στα τεχνουργήματα του ανθρώπινου πολιτισμού. Αν το σχήμα ενός φυσικού κύκλου μπορεί να προσεγγίσει τόσο το αντίστοιχο ενός πραγματικού ώστε για πρακτικούς σκοπούς να θεωρήσουμε το φυσικό σαν πραγματικό, τι νόημα έχει να ασχολούμαστε με την ανυπαρξία αληθινών κύκλων;

Εάν επιζητούμε να κατανοήσουμε τον τρόπο λειτουργίας της φύσης, το ερώτημα της επαρκούς κυκλικότητας αποτελεί μια ενδιαφέρουσα πνευματική πρόκληση. Δίνει την αφορμή για ένα συναρπαστικό ταξίδι σε δύο κόσμους και στο σημείο τομής τους: τον κόσμο των στρογγυλών φυσικών οντοτήτων και σ’ αυτόν των πραγματικών και μαθηματικών κύκλων. Τα κύματα στην ακτή, οι τροχοί των αρμάτων των αρχαίων Αιγυπτίων, ο στροβιλισμός των άστρων, η δομή των ατόμων στα σώματά μας, όλες αυτές και πολλές άλλες ποικίλες οντότητες συνδέονται, όταν μεταφέρουμε την περιγραφή τους στη μαθηματική γλώσσα. Ο συγγραφέας δεν απευθύνεται σε ειδικούς, αλλά στο ευρύτερο κοινό, καλώντας μας να εξετάσουμε τη σχέση μεταξύ της μαθηματικής λογικής και του φυσικού σύμπαντος. Χρησιμοποιώντας ως υπόδειγμα τον κύκλο, διερευνά μερικά από τα θαύματα της αρχαίας και της σύγχρονης μηχανικής. Εξετάζει αρχές της αρχιτεκτονικής και της τέχνης. Θέτει ερωτήματα γεωγραφίας και αστρονομίας. Στην ουσία επιχειρεί να φωτίσει ένα γοητευτικό αίνιγμα: πώς τα φυσικά φαινόμενα λειτουργούν με τρόπους που μας επιτρέπουν να συνδέσουμε το παρελθόν με το μέλλον.

Αυτά, λοιπόν, ήταν τα βιβλία που είχα να σας παρουσιάσω σήμερα. Ελπίζω κάποιο από αυτά να κεντρίσει το ενδιαφέρον σας! Θα τα ξαναπούμε την επόμενη εβδομάδα.